Viering in Dominicus Gent

Zondag 7 maart 2021
 
Wij is het nieuwe ik…

(Mensen van het verbond… Vasten 3)

 

1 welkom

Vandaag is de derde zondag van de vasten, en de derde viering in een reeks over gemeenschap vormen, over mensen die kiezen voor verbondenheid, niet voor uitsluiting.

De kracht van die liefdevolle verbondenheid willen we vandaag vieren.  We doen dat door een aantal voorbeelden te vertellen. Soms zijn het initiatieven die klein beginnen, van onderuit. Maar altijd zijn het initiatieven die begeesteren, die uitnodigen om mee te doen. En die tonen hoe grote veranderingen beginnen met kleine dromen. Is dit niet de ware betekenis van vasten: samen rechtvaardigheid doen…?

Maar we zijn ook mensen van een groter Verbond. Het Verbond waarover de bijbel vertelt, over een Belofte die ons niet alleen laat. En ook een verbond ook met de zovelen die, voor onze tijd, gevochten hebben voor bevrijding en waardigheid. We staan in een lange traditie.

En daarom durven we bidden:

Gij Ene, al zien en horen wij u niet,
wil ons dragen, wil onze verbondenheid zegenen.

Gij Licht van ons leven,
wij steken dit Paaslicht aan,
omdat wij weten van uw verhaal met ons,
omdat wij weten dat zelfs een beetje licht al in staat is
de grootste duisternis te verzachten…

(Paaskaars)

En voor de kinderen die mee aan het volgen zijn: we zullen het vandaag oa hebben over de scouts. Onze vraag aan jullie: wat vinden jullie het plezantste aan de jeugdbeweging? Kan je, wil je daar iets over zeggen, dan mag dat gerust tijdens het stiltemoment hoor.

2

Paulus: 1 Kor: 12

Het menselijke lichaam vormt met zijn vele ledematen een geheel; alle ledematen, hoe vele ook, maken tezamen een lichaam uit. Zo is het ook met de Christus.  13Wij allen, Joden en heidenen, slaven en vrijen, zijn immers in de kracht van een en dezelfde Geest door de doop een enkel lichaam geworden en allen werden wij gedrenkt met een Geest.  14Een lichaam bestaat nu eenmaal niet uit een lid, maar uit vele leden.  15Veronderstel dat de voet zegt: “Omdat ik geen hand ben, behoor ik niet tot het lichaam,” behoort hij daarom niet tot het lichaam?  16En veronderstel dat het oor zegt: “Omdat ik geen oog ben, behoor ik niet tot het lichaam,” behoort het daarom niet tot het lichaam?  17Als het hele lichaam oog was, waar bleef dan het gehoor? Als het helemaal gehoor was, waar bleef de reuk?  18In werkelijkheid echter heeft God de ledematen en organen elk afzonderlijk hun plaats in het lichaam aangewezen, zoals Hij het gewild heeft.  19Als zij alle samen een lid vormden, waar bleef dan het lichaam?  20In feite echter zijn er vele ledematen, maar slechts een lichaam.  21Het oog kan niet tot de hand zeggen: “Ik heb je niet nodig,” en evenmin het hoofd tot de voeten: “Ik heb je niet nodig.”  22Nog sterker, juist die delen van het lichaam die het zwakst schijnen te zijn, zijn onmisbaar.  23En die wij beschouwen als minder eerbaar, omgeven wij met groter eer. Onze minder edele ledematen worden met groter kiesheid behandeld;  24de andere hebben dat niet nodig. God heeft het lichaam zo samengesteld, dat Hij aan het mindere meer eer gaf,  25opdat er in het lichaam geen verdeeldheid zou zijn en de ledematen eendrachtig voor elkaar zouden zorgen.  26Wanneer een lid lijdt, delen alle ledematen in het lijden; wordt een lid geëerd, alle delen in de vreugde.  

3

Wij is het nieuwe ik… 

Lang gingen we uit van het idee dat de mens van nature puur uit eigenbelang handelt. Daar hebben we economische, politieke, sociale systemen rond gebouwd. Het heeft ons tot sterk individualistische mensen gemaakt.
Maar nu onze wereld begint te haperen, hapert ook deze overtuiging van eigenbelang als eerste levenszorg. Misschien zijn we wel veel socialere dieren dan we denken. Misschien willen we eigenlijk niets liever dan verbonden zijn met elkaar en onderdeel uitmaken van een groter geheel. Er is vandaag een groeiende aandacht voor gemeenschap. En voor wat een gemeenschap kan verwezenlijken…
Jan en ik willen daarvan vertellen met een handvol inspirerende voorbeelden, ondersteund door muziek en zang.

*
Gent solidair, het verhaal van een kookverbond

Ik ontdekte de kookploeg van Gent Solidair in zijn opstartfase via vele gedeelde berichten op Facebook.

Tijdens de eerste lockdown werd het duidelijk dat kwetsbare Gentenaars het door de coronacrisis heel moeilijk kregen. Mensen met onvoldoende centen om dagelijks te koken, of die geen uitgeruste of nette keuken hebben. Mensen zonder een dak boven het hoofd. Mensen die hier pas aangekomen zijn. Mensen die het écht nodig hebben.

Het initiatief ontstond spontaan en snel. Twee mensen met een mobiele telefoon en een oproep via sociale media bleken voldoende te zijn. Er werd een oproep gedaan naar vrijwilligers en die kwamen massaal in actie. Het werd een echt burgerinitiatief. Meer dan 90 vrijwillige koks en chauffeurs waren tijdens de eerste lockdown in de weer. Financiële en logistieke steun kwam er via organisaties en gulle Gentenaars. Van half maart tot eind juni 2020 slaagde deze solidaire kookploeg erin om zo’n 750 maaltijden per week te bereiden voor kwetsbare Gentenaars.

Ondertussen groeit dit initiatief dankzij de samenwerking met een aantal gelijkgestemde organisaties en met Gents Solidariteitsfonds voor Moeilijke Tijden. Een mens leeft niet van brood alleen. Wie nog andere problemen of kwesties heeft, wordt doorverwezen naar de juiste hulp. Het groeit uit tot een hecht netwerk. Mensen van een verbond… of klinkt dat wat ouderwets?
https://www.kookploeggent.be/

*
YOUnited 9000, een laboratorium voor een nieuw verbond

Ik leerde YOUnited9000 kennen via mijn engagement bij Victoria deluxe. Het  is een platform voor een superdiverse groep jongeren. Ze ontdekken en ontwikkelen er hun artistiek talent. Coaches met artistieke en pedagogische ervaring begeleiden hen. Er worden inhoudelijke gesprekken gevoerd in een open sfeer. De thema’s zijn verbonden zijn met hun leefwereld. Die thema’s worden verder uitgediept en vormen de basis voor artistieke expressie.

Ciska Hoet volgde YOUnited9000 en interviewde theatermaker Gorges Ocloo en artistiek medewerker Orlando Verde .

Gorges getuigt dat hij het zo bijzonder vindt om te zien hoe iemand openbloeit als die in een positief traject terecht komt na een leven vol negatieve feedback. Hij houdt ervan om met zulke mensen samen iets te maken. Samen hard te werken en ervoor te gaan. Hij zegt: “Ik wil werken met de mensen en er een ‘wij’ van maken.”

En dit zegt Orlando: “Wat ik zo goed vind aan YOUnited9000 is dat het de zogenaamd ‘minder makkelijke’ jongeren op een vanzelfsprekende manier integreert. Voor mij is Victoria Deluxe daarmee een voorbeeld van hoe we de samenleving op alle niveaus zouden moeten organiseren. Het is een laboratorium voor onze diverse samenleving.”

En dan denk ik: dit is een laboratorium voor mensen van een nieuw verbond… of klinkt dat wat ouderwets?
https://www.victoriadeluxe.be/younited9000/

Muziek

*
Scouting genomineerd voor Nobelprijs van de vrede.

Ken je deze groet (* scoutsgroet)? Groot is de kans dat je ja zegt. Als je zegt dat je deze groet herkent van de protestbewegingen in Myanmar en dat het gepikt is uit de film ‘The hunger games”, dan is de kans klein dat je ooit lid bent geweest van de scouts. Ik herken het als de scoutsgroet.

De drie vingers wijzen op de drie punten van de scouts- en gidsenbelofte: de belofte tegenover jezelf, tegenover de ander en tegenover de wereld (en soms ook iets meer, bv. God). De pink onder de duim wijst op de dienstbaarheid van elke scout of gids: de sterke beschermt de zwakke. De scouts- en gidsengroet is geen militaire groet, maar een teken dat je goede bedoelingen hebt.

De wereldorganisatie van Gidsen en Scouts telt 64 miljoen leden in 219 landen. Het verbind wereldwijd jongens en meisjes uit verschillende culturen, religies en achtergronden. Tolerantie en respect, zelfstandigheid, hulpvaardigheid en zorg voor natuur zijn gedeelde samenlevingswaarden. De scoutsmethode empowert al meer dan een eeuw honderden miljoenen jongeren om bij te dragen aan een duurzame cultuur van solidariteit en dialoog.

De Scouts en Gidsenbeweging is genomineerd voor de Nobelprijs van de vrede. Wat ben ik fier. Vroeger spraken we over ‘het verbond van scouts en gidsen’… Heb je hem? Mensen van het verbond… of klinkt dat ouderwets?
https://www.scoutsengidsenvlaanderen.be/nieuws/scouting-guiding-genomineerd-voor-nobelprijs-voor-de-vrede

*
In de gevangenis van Ittre leeft en predikt een dominicaanse lekenfraterniteit

Ik lees in uitgesteld relais het ‘parochieblad’ via mijn ouders. Ze bewaren het voor mij en ik krijg het wekelijks mee op zaterdag. Ik scan het meestal vluchtig, maar als het woord ‘Dominicaan’ in een titel voorkomt, dan trekt dat mijn aandacht. Het is wellicht een afwijking. Dit is de titel die ‘stopping power’ veroorzaakte: In de gevangenis van Ittre leeft en predikt de tweede dominicaanse lekenfraterniteit ter wereld.

De Dominicanen gaan graag aan de slag in de periferie. Zoals hier in Gent met de studenten in het toenmalige KUC dat uiteindelijk vervelde tot Dominicus Gent. Maar dus ook bij de gedetineerden in de gevangenis van Ittre zijn de Predikheren aan de slag. Dominicaan Patrick Gillard is er aalmoezenier. Zonder plannen of doelen voorop te stellen, zijn ze daar eenvoudigweg aanwezig. ‘Ontluikt er iets, dan zien we het wel’, dat is de strategie. En net dat gebeurde daar, in de gevangenis. Er ontstaat een lekenfraterniteit naar het voorbeeld van de tot dan enige dominicaanse lekenfraterniteit in de gevangenis in Norfolk, in de Verenigde Staten.

De gemeenschap van gedetineerden die mee op weg gaan, hebben het gevoel dat ze, net als slotzusters, via hun gebed daadwerkelijk een bijdrage kunnen leveren aan anderen. Aan de wereld binnen en buiten de muren. Ze werken aan een nieuw verbond van mensen. Klinkt dat ouderwets? Of net revolutionair?
https://www.kerkenleven.be/uitgave/2105/artikel/tralies-voor-het-raam-maar-een-open-hart

Muziek

*
Zwijgen is geen optie of u verbonden moeien

Ik ben er al langer van overtuigd, maar ook via het internet kan je aan een gemeenschap bouwen. Kijk maar wat er in deze quarantainetijden in onze gemeenschap gebeurt. Via de online-vieringen verruimen we onze gemeenschap en ontdekken we elkaar op een andere manier.

Dat gebeurde ook met het online-platform http://Zwijgenisgeenoptie.be. Via de video’s met interviews roepen ze op tot actief burgerschap.   

Anthony Bosschem en Tom Mahy begonnen op het internet en zonder inkomsten. Ondertussen is Zwijgen is geen optie een community (gemeenschap) van meer dan 18.000 mensen en werden de ZIGO video’s en podcast meer dan vijf miljoen keer bekeken. “Moeit u” is hun oproep. Elk interview is een loeiharde wake-up call voor ons allemaal.

‘Zwijgen is geen optie’ is een inspirerend online verbond. In die zin zelfs dat het ook ons inspireerde om te werken aan een platform met persoonlijke en inspirerende getuigenissen. Het zullen bescheiden en korte video’s worden die we via verschillende kanalen online zullen delen. We zijn niet ouderwets en blijven geïnspireerd. We zijn mensen van het verbond.

*
De goede voorouder

Jonas Salk, een Amerikaanse onderzoeker uit de eerste helft van de vorige eeuw, is een vergeten naam. Nochtans heeft hij met zijn medewerkers na tien jaar onderzoek in 1955 het eerste werkende en veilige vaccin ontwikkeld tegen toentertijd een belangrijk virus: het poliovirus. Polio was een vreselijke ziekte, met verlammingsverschijnselen tot gevolg, en vaak ook de dood. Salk heeft nooit een patent willen nemen op het vaccin, het was hem voldoende dat hij iets kon doen voor de mensheid, zei hij.
Toen hij ouder werd vatte Salk zijn levensvisie samen met de vraag: “Zijn wij goede voorouders?” daarmee bedoelde Salk dat we moeten leren langetermijndenken. Ons denken zou niet alleen dagen en maanden en jaren moeten omvatten, maar ook decennia, eeuwen, zelfs millenia.

De vraag, de opdracht om een goede voorouder te zijn, is vandaag actueler dan ooit, nu we steeds meer beginnen te zien hoe het kortetermijndenken ons van de ene crisis in de andere stort. Ik hoef hier niet de moedeloosheid te voeden door nog eens de voorbeelden te noemen die u allemaal al kent. Nee, integendeel, we willen de hoop voeden. Hoop weet maar al te goed hoeveel er verkeerd kan gaan, maar laat zich leiden door de geestdrift over verandering ten goede. Zo heeft hoop ooit het kolonialisme bevochten, en de slavernij, en de vrouwenonderdrukking. Maar zonder langetermijndenken had die hoop het nooit volgehouden. En zo is het belangrijk de inzet van zovelen niet te vergeten, die minder aan zichzelf dachten dan aan hun kinderen en kleinkinderen.

De filosoof Roman Krznaric heeft op de woorden van Salk doorgedacht en er onlangs een boek over geschreven: De goede voorouder. Krznaric betoogt dat onze tijdshorizon zich nog veel verder moet uitstrekken dan de kleinkinderen. Dat we ook de ongeboren kinderen van de toekomstige generaties moeten meenemen in ons denken. En die hebben nu niets te zeggen, want ze zijn er nog niet. We horen niet wat ze zeggen, want dat is later. En toch, zegt Krznaric, moet ons langetermijndenken ook hen meenemen, moeten we leren denken zoals de kathedraalbouwers, die waren ook bezig aan iets dat groter was dan hun eigen leven. Massale herbebossing, opslaan zaden, economische en klimaattransitie, milleniumdoelstellingen, de tijd ontbreekt om hier veel voorbeelden te geven, maar ze zijn er er, en wij moeten ze volop leren steunen en zoveel verder zien dan ons eigen kleine leven. 

 

Muziek

*
Paulus

Ik keer tenslotte nog even terug naar dat prachtige beeld dat Paulus gebruikt als hij nadenkt over samenwerken tussen mensen. Eén zin daarin trof mij speciaal: dat elk lichaamsdeel moet zorgen voor de rest van het lichaam. Want als een oog zijn werk niet doet, hoe zal het lichaam dan zien? Als de hand niet meedoet, hoe zal het lichaam dan kunnen leven? Dat woord ‘zorgen’ raakt mij. Want ook hier moeten we als maatschappij anders leren denken. Minder in functie van belangrijkheid en macht en aanzien en opbrengst, maar in functie van zorg voor de medemens. Corona heeft al iets van die nieuwe manier van denken laten zien, door te tonen hoezeer sommige beroepen essentieel zijn. Zonder vuilnisophaler, verpleegster, schooljuf, kuisvrouw, vrouw of man aan de kassa lukt het gewoon niet om als maatschappij behoorlijk te functioneren. Zij zorgen letterlijk voor ons, zoals het oog of de hand.

Het zal veel nederigheid en overgave vragen, maar misschien gaan we als maatschappij rapper vooruit als we leren denken vanuit de noodzakelijke zorg die elk deel van het lichaam voor dat lichaam betekent. “Het mindere meer eer geven,” zegt Paulus, dat zal ons samenbrengen…

 

*

Foto Ingrid Avet

Blijf verbonden met de gemeenschap van Dominicus Gent:
via de nieuwsbrieven: https://www.dominicusgent.be/nieuwsbrief/
via Facebook ( https://www.facebook.com/Dominicus-Gent-324436994242688/)
Abonneer u nu op ons Youtube-kanaal ( https://www.youtube.com/channel/UCBCXMCRb0cNw8Dd3tMc9elQ)

Indien u meent dat voor een bepaald object het auteursrecht van de auteur of zijn/haar erfgenamen, of het recht op afbeelding geschonden werd, neem dan contact op met ons zodat de situatie kan worden rechtgezet.