Wie zegt gij dat ik ben…

Dominicus Gent

Viering van zondag 16 september 2018

Wie zegt gij dat ik ben?

 

 

Evangelie: Marcus 8: 27- 29 

Jezus en de leerlingen gingen naar de dorpen in de buurt van de stad Caesarea Filippi. Onderweg vroeg hij aan zijn leerlingen: ‘Wie ben ik volgens de mensen?’ De leerlingen antwoordden: ‘Sommige mensen zeggen dat u Johannes de Doper bent. Anderen zeggen dat u Elia bent. Weer anderen zeggen dat u één van de profeten van vroeger bent.’ Toen vroeg Jezus: ‘En wie ben ik volgens jullie?’ Petrus antwoordde: ‘U bent de messias.’

 


Wie zegt gij dat ik ben?

Marie-Ann trok een tijdje geleden onze aandacht op het volgende filmpje. We vonden het een prima inleiding op ons thema van vandaag.

 

En wie ben ik volgens jullie? Deze zin uit het evangelie deed Hilde en mij nadenken: Welk beeld heb ik van Jezus?

Ik begin met een omweg: wat mij opvalt als ik met mijn zussen en broer herinneringen ophaal over mijn ouders, is dat we, naast veel gemeenschappelijke dingen, toch ook andere dingen onthouden hebben, en een iets ander beeld hebben van hen. Zeker als ik met vrienden van mijn ouders praat krijg ik soms heel nieuwe aspecten te horen van wie mijn vader of moeder in hun ogen was. Eigenschappen die ik als kind helemaal niet gezien heb.
Beelden over mensen, en zeker over iemand die je maar kent van horen zeggen of er maar hebt over gelezen, is dus zeker “gekleurd” en persoonlijk.
Wat volgt is dus mijn beeld van Jezus, een momentopname, en het was uiteindelijk toch niet zo gemakkelijk en duidelijk onder woorden te brengen is als ik bij de voorbereiding dacht.

Al van kleins af is er een soort ondergrond van me gedragen weten, van te ervaren dat er een niet te beschrijven of aan te duiden ‘iets’ is dat positief gericht is naar mij, naar de mens en naar de schepping.
Vandaar de de naam “Ik zal er zijn voor jou” uit de joodse traditie mij zeer sterk aanspreekt. En in Jezus kon je blijkbaar dit “in real time” ervaren.
De manier waarop hij aandacht had voor mensen, hen nabij was, door de façades heen kon kijken. De evangelies zijn doorspekt met voorbeelden van hoe hij mensen laat openbloeien door niet moraliserend op te treden, maar door hen ’te zien’, zonder oordeel te luisteren naar hun verhaal. Dat brengt een ommekeer teweeg en brengt mensen dichter tot wie ze zijn. Of het nu een genezing betreft of zoals bij Zacchëus een ommekeer in zijn manier van in het leven te staan.
Het is telkens weer een uitnodiging om op deze manier met mensen om te gaan, en het is nodig dat ik daar regelmatig aan herinner wordt, wat zo’n houding is voor mij niet evident: vooroordelen en oordelen zitten er dikwijls vlug in.

Tegelijk met dit niet oordelen, is er ook het aspect van de toekomst openhouden: blijf niet hangen in het verleden, daar kan je niets meer aan veranderen. Maar je hebt wel steeds de toekomst waar je iets mee kan doen. Jezus zegt dikwijls na een genezing : Ga heen en zondig niet meer. Waarmee hij, volgens mij, wil zeggen: herpak je, sla een andere weg in die je verder brengt , die jou en de mensen rondom jou kansen geeft op een beter leven.

Een ander aspect van Jezus die mij aanspreekt is de sterkte, de kracht, het consequent zijn, die Jezus haalt uit zijn verbondenheid met wie/wat hij zijn “Vader “ noemt. Dat is voor hem, in hedendaagse bewoordingen, zijn fundament, zijn “Zijn”.
Ik ben lang niet zo consequent, schipper meer met mezelf en mijn waarden. En dat gaat van alledaagse beslissingen (rij ik om om toch verpakkingsvrij te kopen?) tot grotere beslissingen zoals welke engagementen ik al dan niet opneem. Regelmatig herbronnen en voeling krijgen met wat er volgens mij echt toe doet is dus een aanrader.
Ik zou , als ik een beeld moet gebruiken om Jezus te omschrijven, hem kunnen voorstellen als mijn inspiratiebron, en als mijn gids op mijn weg. Ik weet dat er vele goede gidsen zijn, dat er vele wegen zijn die uiteindelijk leiden naar een zinvol , menswaardig en “Godswaardig” leven. En af en toe bij hen eens mijn licht opsteken helpt me dikwijls om beter te zien wat Jezus bedoelde, of om een methode te vinden die me kan helpen om te blijven zoeken, tasten en waar maken wat ik wil doen, hoe ik wil leven. Maar de weg en de gids Jezus liggen mij goed.
En ik vertrouw erop, dat zelfs als ik de weg wel eens kwijt ben, ik via weg en omweg het pad weer zal vinden.

 

 

Wie is Jezus voor mij?

Zoals Ingrid het al aangaf: het leek een goed idee om voor onszelf eens door te denken wie Jezus is voor ons, maar het wordt een tastend zoeken. Dit zoeken wil ik met jullie delen omdat enkel door woorden uit te spreken en te delen, ze levend blijven en kunnen veranderen.

Als Jezus mij nu vandaag deze vraag zo vlakaf zou stellen zou mijn eerste reactie zijn dat Hij niet enkel een mens kan zijn. De woorden die Hij sprak of die Hem toegeschreven worden, de analyse die Hij maakt, de daden die Hij stelt zijn van een orde die het menselijke overstijgt.
Ik zeg dit een heel lange tijd nadat Hij op de aarde geleefd heeft, ik kijk terug op verhalen die over Hem neergeschreven zijn in het besef dat na 2000 jaar Zijn verhaal nog niet is verstomd en niet verwezen is naar de archieven en mythen, dat het nog een plaats heeft in onze maatschappij en onze cultuur.
Zou ik Hem herkennen en erkennen als Hij hier en nu dezelfde zaken zou zeggen en doen en mij de vraag stelt? Met mijn 61 jaar zou ik heel kritisch kijken naar een jonge man van 30 en mij afvragen waar hij die wijsheid haalt en of hij het zou volhouden zo consequent te zijn. Hij is jonger dan mijn kinderen zijn. Dat is een heel ander perspectief dan toen ik 7 jaar, of 12 of 21 was. Ik voel een grote bewondering voor de mensen die radicaal met Hem mee zijn gegaan en alles achter lieten om hem te volgen. De vraag ‘wie denk jij dat Ik ben?’ betekent eigenlijk: Ben je bereid om Mij te volgen?
En wat dreef die jonge mannen toen?
Lieten ze zich raken door de echtheid, de moed en de waarheid die sprak uit Zijn woorden en daden? Was het een diep verlangen en hoop naar een mens die op een inspirerende, rebelse manier goed is en tegelijk geworteld in de traditie? Kwam het door het authentieke contact met Hem, door Zijn rechtstreeks aanspreken en uitnodigen? Door zijn gedreven rechtvaardigheidsgevoel voor wie het meest kwetsbaar is: kinderen, alleenstaande moeders, vreemdelingen, armen, mensen met een handicap, zieken, verworpenen?
Ik besef dat dit mij raakt en in beweging zet van toen ik een kind was. Er is niet zoveel veranderd. Als kind was Jezus een grote broer die een voorbeeld was. Als jongere een inspiratiebron die sterk mijn leven bepaalde. En in de veertig jaren die ondertussen voorbij gingen waren er periodes dat ik meer of minder met de Bijbel en zeker met de Kerk bezig was, maar wel met zijn appèl: ben je bereid om Mij na te volgen?
De vaststelling van het onvermogen hoe wij als volwassenen met de mensen en de wereld omgaan kan zo pijnlijk zijn dat het moeilijk uit te houden is. Maar elke dag opnieuw vraagt Hij naar mijn engagement. Ben je vandaag wakker voor de kleine en grote vragen? Zie je de mensen met wie je omgaat in de ogen en heb je echt contact? Verdraag je dat je doelen en plannen doorkruist worden door noden van anderen? Ben je aandachtig in het verkeer? Neem je de fiets als de afstand niet te groot is? Moet je deze zaken wel aankopen? Neem je tijd om stil te worden en te bidden?
Ik denk en hoop dat deze vraag van Hem er zal zijn tot mijn laatste dag.
Het is belangrijk om te weten dat ze niet alleen aan mij gesteld wordt. Dat ik oog heb voor wie naast mij staan.
Ik ben dankbaar voor de verbondenheid en geëngageerdheid binnen deze gemeenschap en op vele plekken in de wereld waar mensen zich in zijn naam inzetten.
De hoop en het vertrouwen om antwoorden te zoeken op de noden en de uitdagingen die er zijn vind ik in het gedenken van Zijn leven en dood op deze plek. Ik vind ze ook op andere plaatsen, in de natuur, in meditatie, in andere ceremonies.
Het beeld van een mens zoals ik zou willen zijn dat vind ik in Jezus. Ik voel dat dit beeld een ijkpunt is waar ik mij naar richt, als een kompasnaald. En het is een beeld dat voor mij het menselijke overstijgt.
Het is belangrijk om met aandacht te blijven kijken en het telkens opnieuw te proberen. Wachtend of hij tastend aan het licht komt, een naam en een gezicht krijgt even weerloos als wij mensen. Want elke mens spiegelt iets van Hem.

 

Kleine litanie
(Chris Gelaude )

Oever van stilte
Bron in de schaduw
Plek onaanwijsbaar
Wachtende waakvlam
Flitsend schoonheid
Lied van bevrijding
Klop in mijn hartslag
oudste verlangen
Voetstap op aarde
oerklank in al wat bestaat

Woord dat wij niet verwachten
Vreemdeling die voorbijkomt
Zwijgende aan onze zijde
Mens als geen ander
Stem van een broeder
Naam die geen naam is
Vraag onbeantwoord
Onvoorstelbaar verhaal
Boodschap in alle talen
Eeuwenoud zinsverband

Dat ik u mag zien
in duizend gezichten.