Dominicus Gent

Viering van zondag 14 februari 2021     

Over de liefde… (valentijnsdag)

 

1

Goede morgen en welkom aan de mensen hier in de kerk en aan jullie die de met ons vanop afstand meevieren. Laten we het licht aansteken van de paaskaars, een teken van aanwezigheid van diegene die zich liet noemen  ‘Ik zal er zijn’.

We zijn vandaag 14 februari: Valentijn, het feest van de geliefden.

We weten niet veel over Valentinus ofte Valentijn. Volgens de legende leefde hij als priester of zelfs bisschop in de derde of vierde eeuw, en trouwde hij mensen die volgens de wet niet mochten huwen omdat de een heiden en de ander een christen was. Valentijn vond dat de liefde boven de wet stond en dat deze mensen toch konden trouwen. Daarvoor zou hij gemarteld en gedood zijn.

Liefde, een paar letters, maar zo belangrijk in een mensenleven. Een woord waarover het laatste woord nog steeds niet gezegd is. Iets waarover we in alle toonaarden kunnen blijven zingen: over de vreugde van die geliefde te vinden, over de pijn van die te verliezen, maar ook om de zegen te vragen over die breekbare, broze relatie. We doen dit met het lied:

God, behoed de liefde van de geliefden.
Gij die weet hoe broos en bijna niets twee mensen zijn,
en dat hun hart onrustig is en onbestendig als het weer;
Gij die hen toegekeerd hebt naar elkaar,
opdat zij niet meer half zijn, onbestemd en onvervuld,
leer hen verstaan het dodelijk geheim dat liefde lijden is,
dat geven leven doet.
Geef hen de tijd elkaar te kennen en te troosten,
blaas hun hartstocht aan,
maak hen geduldig en oneindig lief,
dat zij de nacht doorkomen met elkaar.

(Oosterhuis)

Zeker is dat er bij alle mensen een groot verlangen is naar erkend, gezien, geliefd te worden, door minstens een iemand. Iemand die zegt “ik zal er zijn “ voor jou. Die je neemt met je goede en mindere kanten. Die je niet veroordeelt.
Er zijn veel verschillende relaties die iemand bevestiging, liefde kunnen geven: te beginnen bij ouders, grootouders, opvoeders, en later leerkrachten, vrienden, geliefden. Ze zijn noodzakelijk om mens te kunnen worden.

Bij het opgroeien wordt de concrete invulling van die verlangens gekleurd, ingevuld door de tijd en de plaats waar je leeft. Van bvb het huwelijk (of het samenleven van twee geliefden) waar we vandaag toch speciale aandacht aan geven, wordt in onze tijd op relationeel vlak heel veel verwacht, terwijl het in vroegere tijden dikwijls een zakelijke of politieke bedoeling had en de  relatie tussen de partners van minder belang was.

Nu weten we allemaal wel dat die verlangens naar de perfecte ‘ik zal er zijn’ niet haalbaar zijn voor een mens. De prins op het witte paard en ze leefden nog lang en gelukkig, weet je wel. Het verlangen ernaar kan een motor zijn om er iets van te maken, om samen op weg te gaan, om er moeite voor te doen, maar uiteindelijk moeten we openlaten of het gaat gerealiseerd worden of niet.
We hebben daarom momenten van bevestiging nodig, ervaringen die ons een stukje laten proeven, laten zien hoe het zou kunnen. In de sprookjes is dat het moment waarop de betoverde prins of prinses door de liefde, door het gezien en erkend worden van wie ze wezenlijk zijn, terug hun menselijke gestalte aannemen, of de vloek verbroken waaronder ze gebukt gingen.

Liefde en “ik zal er zijn voor jou” zijn wezenlijk met elkaar verbonden. Ze houden een belofte in, een vervulling van dat fundamentele verlangen van elk mensenkind. Maar liefde is ook een werkwoord: het vraagt engagement, inzet, empathie en doorzettingsvermogen van beide partijen.
Want het gaat met ups en downs in een mensenleven, elkaar vinden en weer afstand nemen. Maar met het blijven verlangen naar wat verbindt, naar wat elkaar verrijkt, naar de liefde. Straks kunnen we luisteren naar een getuigenis daarover.
 

2 Jacob en Rachel

De Bijbel is erg spaarzaam met liefdesverhalen. Meestal spelen ze een ondergeschikte rol binnen een belangrijker verhaal. Zo is het ook vandaag.  We hebben het over Jakob en Rachel. Jakob is één van de drie grote aartsvaders  (patriarchen) uit de oertijd. “Abraham, Isaak en Jacobus”. We zongen hun namen uit volle borst bij het kampvuur toen we jong waren. De eer die wij destijds brachten aan onze voorouders uit de oertijd: Abraham en Sara, Isaac en Rebekka, Jakob en Rachel. Hun familieperikelen en andere avonturen vullen zowat het hele boek Genesis. Vandaag riskeren we ons aan een inkijkje in hun intieme huwelijksleven. Ofschoon hetgeen we nu “huwelijk” noemen er in die dagen enigszins anders uitzag! Maar kom, op Valentijn kan er al een ietsje meer!

De koppels uit de oertijd hebben enkele eigenaardigheden gemeen. Om te beginnen: ze zijn onderweg. Op zoek naar een land van melk en honing. Blijkbaar hebben ze geen vrede gevonden; of leven ze met een droom die ze in hun hoofd hebben. Dan is het beter onderweg te zijn dan bij de pakken te blijven zitten. Dat onderweg zijn is trouwens geen rationeel besluit. Het komt uit de drang van een verlangen. Verlangen naar een leven in volheid.

Wat ze ook delen, is problemen met de kinderen: die komen er maar niet. Geen nageslacht betekent geen toekomst. En als ze dan op een onverklaarbare manier toch te voorschijn komen, brengen ze vooral problemen met zich mee. Er is iets met de kinderen die ze krijgen. Meestal geen blijde boodschap. Eerder het tegendeel. Zo ook met de held van ons verhaal: Jakob. Reeds in de buik van zijn moeder roert hij zich. Hij gunt het zijn tweelingbroer niet als eerste de moederschoot te verlaten en zo met de voorrechten van eerstgeborene te gaan lopen. Jakob probeert hem nog bij zijn hiel te pakken om in extremis toch als eerste zijn moeder te bevrijden. Het lukt hem echter niet en dat heeft hij nooit kunnen verwerken.

Het is me toch iets! Al die problemen rond tweelingsbroers die reeds in de buik van hun moeder ruzie maken. Eva had er ook al last van. Kaïn die als eerste te voorschijn treedt, bakent triomferend zijn territorium af door beroep te doen op zijn eerstgeboorterecht. Abel staat er bij als bleekschijter en zegt geen woord. Broers die elkaar naar het leven staan. Heilige Valentijn, bid voor ons.

Jakob blijft echter niet bij de pakken zitten. Op een slinkse manier weet hij het eerstgeboorterecht van zijn broer te ontfutselen. Hij doet zich bij zijn blinde vader voor als zijn broer Esau en weet op die manier zijn vader Isaak te misleiden en het eerstgeboorterecht op zak te steken. Zo verhoogt hij zijn kansen om zijn toekomst in handen te nemen en zijn droom waar te maken. Met die zegen op zak vertrekt hij om zijn beloofde land te zoeken. Hij heeft een duidelijk project. En dat wil hij realiseren. Hij heeft begrepen dat je je leven zelf in handen moet nemen en niet moet laten afhangen van tradities of toevalligheden. 

Onderweg heeft hij echter enkele vreemde dromen. Ergens blijft het aan hem knagen dat hij zijn vader bedrogen heeft, zijn broer bedrogen heeft, zijn moeder als medeplichtige in het complot heeft betrokken, en het begint voor hem te dagen dat hij daar niet zomaar onderuit kan. Maar Jakob is niet het type van de brave misdienaar. Hij trekt naar Laban, de broer van zijn moeder Rebekka, bij wie hij ongetwijfeld welkom zal zijn.

Lezing Genesis 29, 1-14

Jacob vervolgde zijn reis naar het land waar de volken van het oosten wonen. Op een dag zag hij ergens in het open veld een put waar drie kudden schapen omheen lagen: de dieren kregen altijd uit die put te drinken. Over de opening van de put lag en grote steen. Als alle kudden daar bijeen waren gedreven, werd de steen van de opening gerold en kreeg het vee te drinken. Daarna werd de steen weer op de put gelegd.

Jacob vroeg de herders: ‘Waar komen jullie vandaan vrienden?’ ‘Uit Charan’ antwoordden ze .  ‘Kennen jullie misschien dan Laban, de kleinzoon van Nachor?’ ‘Jazeker’ zeiden ze. ‘Hoe maakt hij het?’ vroeg hij. ‘Goed’ antwoordden ze. ‘Kijk, daar komt zijn dochter Rachel juist aan met de schapen.’ ‘ maar het is nog volop dag’ zei Jacob, ‘het is toch nog geen tijd om het vee bijeen te drijven? Jullie kunnen de dieren toch te drinken geven en ze daarna weer laten grazen?’
‘Nee’ zeiden ze, ‘dat kan niet. Pas als alle kudden bijeen zijn gedreven rollen we de steen van de put en geven het vee te drinken;’
Terwijl hij nog met hen stond te praten, kwam Rachel eraan met de schapen van haar vader, zij was herderin. Zodra Jacob Rachel zag, de dochter van zijn moeders broer Laban, met Labans vee, liep hij naar de put , rolde de steen van de opening en gaf de dieren van zijn oom te drinken. Daarna kuste hij Rachel, terwijl hij zijn tranen de vrije loop liet. Zodra hij Rachel had verteld dat hij familie van haar vader was, een zoon van Rebekka, rende ze naar haar vader en vertelde het hem.
Nauwelijks had Laban het nieuws over Jacob, de zoon van zijn zuster, gehoord of hij snelde hem tegemoet, omhelsde hem, kuste hem hartelijk en nam hem mee naar zijn huis. Daar vertelde Jacob zijn hele geschiedenis aan Laban. ‘ Het is duidelijk’ zei Laban, ‘ dat je familie van me bent!’

Voilà ‘t is meteen koekenbak zou je denken. De aanblik van Rachel maakt Jakob zo tureluut dat hij in zijn eentje de zware steen van de put rolt waar normaal gesproken een hele groep herders voor nodig is. Zijn verlangen naar Rachel is zo groot dat hij boven zichzelf uitstijgt. Hij vraagt haar meteen ten huwelijk. Maar Laban is sint Jozef niet. Hij wijst er Jakob op dat Lea zijn oudste dochter is en zij dus als eerste in de rij staat.  “Eerst moet je zeven jaar voor mij werken, zegt Laban, dan pas krijg je Rachel als vrouw”.

Brute pech is dat. Maar het perspectief dat zijn verlangen zal vervuld worden maakt hem sterk.  En “wat zijn zeven jaren als …” hij Rachel als vrouw krijgt. De jaren vliegen voorbij. De bruiloft wordt met volle vrolijkheid gevierd. Er is wijn in overvloed. Als Jakob wakker wordt na de huwelijksnacht ziet hij tot zijn ontsteltenis Lea aan zijn zijde. Jakob, de bedrieger, krijgt een koekje van eigen deeg. Laban is onverbiddelijk. Om Rachel te krijgen moet hij nog eens zeven jaar voor hem werken. Het is daar in den vreemde volhouden en afzien. Aan het einde van veertien jaar zijn er elf kinderen, maar heeft Jakob nog geen geit of schaap dat hij zijn eigendom kan noemen. Alles behoort aan Laban. Hij is de baas. Jakob de knecht. Het is alsof de weg van Jakob tot stilstand is gekomen, het wenkende perspectief van het beloofde land verdwenen is achter de horizon.

De geboorte van het eerste kind van Rachel, de langverwachte zoon, doet het perspectief op het beloofde land weer oplichten. Jakob gaat op weg, zoals Abraham, Sara en Rebekka dat voor hem hebben gedaan. Zijn wederwaardigheden hebben zijn verlangen gelouterd. Hij beseft dat hem nog moeilijke dagen te wachten staan. Hij voelt reeds de hete adem van zijn broer Esau in zijn nek die op wraak zint. Hoe moet hij daar mee omgaan! En dan zijn oom Laban, die hij bij het afscheid nog een fameuze loer heeft gedraaid door op een gemene manier de beste schapen en geiten mee te pikken. Er is heel wat waar Jakob mee worstelt, soms nachten lang. Hij herinnert zich goed die éne nacht dat hij een gevecht leverde met een vreemde man die hem verwonde aan de heup, waardoor hij voorgoed getekend is. Ze vochten de hele nacht, tot het aanbreken van de dageraad. En nu, getekend als hij is door zijn manke heup, aanvaardt hij toch de weg naar het beloofde land. Zij het behoedzamer dan voorheen  De weg die hij gaat wordt een loutering van zijn verlangen.

 

3 Getuigenis van L & G

Goeiemorgen.

Toen Ignace ons uitnodigde om met een getuigenis mee te werken aan deze viering maakten we spontaan de opmerking: dit is dan de eerste keer dat we Valentijn vieren! Wij hebben deze dag altijd gezien als een commercieel en opgeklopt feest: rode hartjes in de etalages, romantische etentjes, bloemen en pralines… Om te tonen dat wij elkaar graag zien hebben wij dit feest niet nodig…

Na wat info gekregen en verzameld te hebben over de heilige Valentijn, meestal berustend op verhalen en legendes uit verschillende martelaarlevens, willen we graag geloven dat het om een gelovige gaat die de liefde boven de wetten van Kerk en Keizer plaatste. We zijn fan!

G – Ons getuigenis is een terugblik op meer dan 45 jaar huwelijk…

Wij leerden elkaar kennen op onze eerste werkplek, jeugdwerk, twee bureeltjes naast elkaar, veel goed gezelschap, een spelletje aan de kikkerbak, een groene balpen lenen, een kapotte bril herstellen en het was zover… Verliefd!

Anderhalf jaar later trouwden we en schreven we deze tekst op onze uitnodiging: foto 1

We hebben elkaar ontmoet en zijn van elkaar gaan houden
We lukten erin elkaar gelukkig te maken
We willen dit blijven doen en we geloven dat het kan
Al de dagen van ons leven…

 

Dat was best straffe taal voor de gasten die we toen waren: jong en sterk, vrij en verliefd!

We spraken de wil uit er alles  aan te doen om voor elkaar te blijven kiezen, om het leven goed te maken met en voor elkaar…

Achteraf gezien waren dat grote, misschien wat naïeve woorden, wisten wij veel wat er op onze weg zou komen

L – Een dik jaar later werd ons oudste dochter geboren en nog eens anderhalf jaar later een zoontje, dat we na 7 weken verloren door wiegendood…

Wat wisten wij van verdriet en eenzaamheid, van met elkaar praten en goed naar elkaar luisteren… Het belang van spreken en luisteren zat nog niet zo in onze opvoeding thuis en op school, er was nog weinig omkadering voor mensen met verlies…

Onze ouders zorgden goed voor ons, hoewel het voor hen – dat beseffen we nu we zelf ouder en brozer geworden zijn- heel lastig moet geweest zijn om een lief kleinkind te verliezen en geen woorden te hebben voor het verdriet van hun kinderen.

Wijzelf waren jong, konden ons verdriet verwerken en hoopvol verder gaan…

Wij kwamen uit een gelovig nest en de Kerk nam in onze jonge jaren nog een grote, belangrijke plek in. Ons geloof en het vieren in de Kerk van ons trouwfeest en de begrafenis van Woutertje, waren evident, meelevend en troostend.

G – Ons leven ging verder, we maakten keuzes en hadden de handen vol…

Wat wisten wij van de stress op het werk of slapeloze nachten met baby’s, we stonden er nauwelijks bij stil of stoppen met werken en fulltime huismoeder zijn wel voldoening zou geven? Zou dat financieel te doen zijn? Ben je een goede vader tussen het vele werk en het bouwen van een nieuw huis door?

Wisten wij veel wat een drukte een huis vol kinderen meebrengt en wat een geregel en moeilijk afspreken het is met pubers, wat een hoop geld 25 schooljaren kot-huur betekenen? Wisten wij veel hoe een leeg nest aanvoelt?

We kregen het grote gezin waarvan we droomden… We mochten vijf kinderen grootbrengen, kregen er vijf goede, lieve schoonkinderen bij en 12 gezonde, lieve kleinkinderen… Nu we wat ouder en veel minder sterk geworden zijn, zijn zij onze grote vreugde maar, ook onze tere plek… We voelen ons allebei zeer kwetsbaar als het over onze kinderen en kleinkinderen gaat…We willen hen zo graag gelukkig zien!

Zelf hebben we ook heel veel mooie herinneringen aan onze tijd met de jonge kinderen. We hadden veel energie, werkten, speelden, genoten… We hebben talrijke herinneringen aan leuke verrassingen, toffe weekends, feestjes en vakanties. De kinderen nemen nu de organisatie over, wij mogen genieten!

L – We zijn er dag na dag ingevlogen, we hebben ons best gedaan, meestal tevreden en enthousiast…

Sommige periodes hebben we moeilijker doorsparteld door tegenstellingen, misverstanden of ongeduld maar, nooit hebben we het gevoel gehad ergens liever te willen zijn dan bij elkaar!

Nergens beter dan thuis!

We hebben in de voorbije 45 jaar met elkaar ook, en gelukkig, veel bijgeleerd. Door gesprekken en lectuur, spreken en luisteren naar elkaars zorgen, wensen en bekommernissen. Wij hebben bijgeleerd van elkaar en van anderen en we leren ook nog steeds bij uit de leefwereld, de kennis en  de inzet van onze kinderen…

Het beeld dat onze kinderen meekregen van het huwelijk van hun ouders is denk ik, realistisch, het is een werk van elke dag. Er hangt al jaren een tekstje op ons prikbord (Valentijn foto): Op de vraag, hoe kan je zolang getrouwd zijn komt het antwoord: wij komen uit een tijd dat wanneer iets stuk ging, we het probeerden te herstellen…

Daarvoor is goede wil nodig van beide kanten, geduld, begrip, willen praten, hulp zoeken, kunnen luisteren… Wij zijn er in de loop der jaren al maar beter in geworden!

G – Onze ouders hebben ons altijd gesteund, zich nooit bemoeid hoewel zij bij ons ook dingen moeten gezien hebben waar zij hun twijfels over hadden. Dat vertrouwen hebben we gewaardeerd en overgenomen voor de gezinnen van onze kinderen.

Die gezinnen groeiden uit tot een bonte verzameling: de meesten gehuwd in functie van de aankoop van hun huis, de één bewust kinderloos, de anderen  met drie of vier kinderen,  een gezin met twee mama’s… de kleinkinderen zijn niet  gedoopt en volgen geen godsdienst…En toch zien we veel van onze waarden ook bij de jonge gezinnen: jarenlange inzet in jeugdwerk, betrokken op hun werk en in hun gezin en overal sociaal engagement bij buren en vrienden die het moeilijker hebben…

Wij zijn gemeend gelukkig en fier met hen allen.. Het zijn warme mensen , ook voor ons!

En wat ons bijzonder veel plezier doet is dat zij heel erg verbonden zijn met elkaar, dat viel in dit coronajaar heel erg op: de kinderen worden vlot uitgewisseld, de volwassenen gaan in groepjes sporten… Ze delen plezier waar het kan en zorg en steun waar het nodig is!  Wisten wij veel dat het zo kon evolueren als ze als kinderen en jongeren thuis ruzie maakten over wie de Tupperwaredekseltjes moest afdrogen…

L – De diagnose Parkinson, net voor mijn 65^ste was een flinke opdoffer.

Je voelt al een hele tijd dat je krachten afnemen en de toekomstdromen gaan aan het wankelen. We zullen die grote moestuin niet verder kunnen onderhouden, die nieuwe serre zal er niet komen…Zullen we wel vaker een weekje kunnen weggaan?

Met pijn werden het weitje en de geitjes verkocht…

In de verre toekomst, als we oud waren, hadden we het idee te verhuizen, dichter bij de kinderen. Ik wist dat mijn vrouw dat graag wou…ooit, later…

Maar later werd nu en we gingen op zoek naar een aangepaste woning, nu wonen we er bijna 4 jaar en er gaat geen dag voorbij dat we het niet uitspreken welke goede keuze dat was!

Het was een grote stap om onze gezellige buurt en de vele vrienden achter te laten en een moeizaam nieuw begin om weer nieuwe mensen en organisaties te leren kennen.

En eigenlijk begon dat hier in deze kerk…

In goede en kwade dagen beloofden we… Parkinson huist in de kwade dagen maar, we pasten ons samen aan en blijven genieten van wat allemaal kan.

We leven positief en tevreden!

G – Er is in ons gezin ook altijd ruimte geweest voor engagement en vrijwilligerswerk: verenigingsleven, parochie, buurtwerk, wereldwinkel, koor, opvang van vluchtelingen… die zaken hebben ons leven en relatie verrijkt!

We hielden rekening met elkaar bij het maken van keuzes en konden elkaar dan ook voluit steunen, in het werk, de engagementen, het vrijwilligerswerk en de hobby’s…

Ikzelf gebruik de woorden: ik zie je graag, ik hou van jou… zelden of nooit. Woorden kunnen zo gratuit zijn, wat is graag zien? Bij mij moet het gevoel goed zitten.

Ik voel me graag gezien als ik gerespecteerd en beluisterd word. Een welgemeend compliment aan tafel, een attente dankjewel…Het is voor mij eerder een kwestie van voelen dan van zeggen…

We hebben altijd ons best gedaan om gelukkig samen te leven , om het goed te hebben met elkaar… Heel veel mensen doen dat of proberen het en toch lukt het lang niet overal om te blijven kiezen voor elkaar. In het leven heb je ook altijd een grote dosis geluk nodig!

En we beseffen dat we dat hebben met elkaar, met onze familie…

Het is zalig om in deze tijden je knuffelcontact in huis te hebben, graag samen te zijn, graag dingen samen te doen…een goeie maat te hebben!

Vaak zitten we ’s avonds allebei in stilte te lezen of te puzzelen en dan zeggen we wel eens: dat is hier toch gezellig!

Dat is wat we iedereen op deze Valentijn zouden wensen: een goede vriend, een beste maat, die je respecteert en graag ziet, die met je viert en waar nodig steunt en troost, iemand die jou af en toe eens blij verrast en samen met je lacht…

 

Blijf verbonden met de gemeenschap van Dominicus Gent:
via de nieuwsbrieven: https://www.dominicusgent.be/nieuwsbrief/
via Facebook ( https://www.facebook.com/Dominicus-Gent-324436994242688/)
Abonneer u nu op ons Youtube-kanaal ( https://www.youtube.com/channel/UCBCXMCRb0cNw8Dd3tMc9elQ)

Indien u meent dat voor een bepaald object het auteursrecht van de auteur of zijn/haar erfgenamen, of het recht op afbeelding geschonden werd, neem dan contact op met ons zodat de situatie kan worden rechtgezet.