Dominicus Gent

Viering van zondag 18  augustus

Kiezen…

Lezing: Lucas 12, 46-57

Vuur ben Ik op aarde komen brengen, en hoe verlang Ik dat het reeds oplaait! 50 Ik moet een doopsel ondergaan, en hoe beklemd voel Ik Mij totdat het volbracht is. 51 Meent gij, dat Ik op aarde vrede ben komen brengen? Neen, zeg Ik u, juist verdeeldheid. 52 Want van nu af zullen er vijf in een huis verdeeld zijn; drie zullen er staan tegenover twee en twee tegenover drie; 53 de vader tegenover de zoon en de zoon tegenover de vader; de moeder tegenover de dochter en de dochter tegenover de moeder, de schoonmoeder tegenover haar schoondochter en de schoondochter tegenover de schoonmoeder.’
54 En tot het volk zei Hij: ‘Wanneer gij een wolk ziet opkomen uit het westen, zegt ge terstond: er komt regen; en zo gebeurt het ook. 55 En wanneer ge ziet dat er een zuidenwind waait, zegt ge: het wordt gloeiend heet; en het gebeurt. 56 Huichelaars! Van het beeld van land en lucht weet ge de juiste betekenis te bepalen, maar waarom dan niet van deze tijd? 57 Hoe komt het dat ge niet uit uzelf de juiste gevolgtrekking maakt?
 

We hoorden een fragment uit het evangelie volgens Lucas en dat is niet meteen het meest toegankelijke stukje lezing. Om te beginnen lijken er een heel wat uitspraken zonder veel samenhang bij mekaar geplaatst : over vuur op aarde, over een doop die Jezus moet ondergaan,…

En dan zijn er enkele zinnen die misschien niet erg passen bij het beeld dat we ons van Jezus gevormd hebben: Denken jullie dat Ik gekomen ben om vrede te brengen?

Daarop antwoorden we dan toch meteen ja. Dat mogen we toch verwachten?

Nee, eerder verdeeldheid. Niet de grote opdeling en tegenstelling die we in de samenleving vaststellen maar verdeeldheid in de intiemste kring: vaders tegen zonen, dochters tegen moeders, enz….

Dat klinkt nogal fundamentalistisch en sektarisch. Niet alleen hard maar ook verontrustend.

En dan horen we op het einde ook nog eens Jezus’ vragen: waarom kunt u deze tijd dan niet beoordelen? Waarom stelt u niet uit uzelf vast wat rechtvaardig is?

 Wat hebben die uitspraken allemaal met elkaar te maken?

Het hele 12de hoofdstuk bij Lucas probeert te omschrijven wat authentiek christelijk geloven inhoudt: gebed, onbezorgd vertrouwen, alerte aandacht voor wat te gebeuren staat, de keuze tussen God en de mammon en dan eindigt dit hoofdstuk met deze oriëntaties :

• Beoordeel de tekenen van de tijd
• Stel uit uzelf vast wat rechtvaardig is 

Dat zijn aanbevelingen die een beroep doen op onze rede, ons denkend vermogen dat ook naar ons hart luistert en op ons geweten. 

Wat zijn voor ons belangrijke tekenen van de tijd? Hoe verstaan wij ze? En wat staat ons te doen om in onze huidige context rechtvaardig te zijn?

Onze opvattingen hierover, onze keuzes hieromtrent kunnen ons in conflict brengen. Ze kunnen ons in vertrouwde kring tegenover mekaar doen staan omdat we andere prioriteiten leggen, verschillende wegen gaan. Ze kunnen verdeeldheid brengen, hopelijk geen onoverbrugbare breuken al zijn er situaties waarin een heel hoge prijs betaald wordt. We kennen hiervan allemaal voorbeelden.

De weg van Jezus en het evangelie is niet vrijblijvend. Sommige zaken zijn onverzoenbaar; uitsluiting van groepen mensen gaat niet samen met barmhartigheid; geldklopperij is onverenigbaar met rechtvaardigheid enz… Dat is in Jezus’ leven duidelijk en nu niet anders. Dan moet er gekozen worden. Dat zijn vaak geen gemakkelijke en zeker geen evidente keuzes. Ze kunnen heel wat weerstand en tegenstand oproepen.

Is dat de doop die Jezus moet ondergaan? Is dat het vuur op aarde? Een onderdompeling en een loutering waarbij je ook in benauwende situaties tegendraads vasthoudt aan wat voor u in geweten, rechtvaardig is? De moed om niet toe te geven aan ons diep verlangen naar vrede met iedereen. Niet omdat vrede niet belangrijk zou zijn, integendeel, omdat we in het leven van Jezus zien, dat die diep verlangde vrede alleen de vrucht van rechtvaardigheid kan zijn.

 

Kiezen en ambitieuze bescheidenheid   

Kiezen is vaak een moeilijk iets. Vooral omwille van de consequenties ervan. Ik heb het hier natuurlijk niet over welk soort sokken we vandaag aan willen doen (alhoewel dat ook tot dispuut kan leiden als je wederhelft vindt dat dit echt geen kleur is die bij je outfit past)

Wel over de “belangrijker” keuzes die we maken. Want we kiezen, al dan niet bewust, op basis van iets dat we graag willen waarmaken. Iets waarvan we hopen dat het ons gelukkig zal maken, of dat in overeenstemming is met wat we in ons leven willen realiseren.
Ogenschijnlijk zijn die dingen in harmonie: kiezen wat je gelukkig maakt, en kiezen voor iets in overeenstemming met wat we willen realiseren. Toch maken we dikwijls keuzes die niet echt de onze zijn omdat we ons laten bepalen door wat op dat ogenblik de algemene opinie is. Geef toe: het is niet leuk en gemakkelijk om een buitenbeentje te zijn omdat je er een andere mening (en levensstijl) op nahoudt. We zijn tenslotte ook sociale wezens en we willen graag contacten houden en bevestiging krijgen van de groep waartoe we behoren.

Of we hebben niet altijd de vrijheid om die keuze te maken die we echt willen.

Bij velen van ons speelt ook het niet mogen falen een belangrijke rol. We leven in een tijd en cultuur waarin niet realiseren waarvoor je gekozen hebt een mislukking is. En daar ben je dan helemaal voor 100% zelf verantwoordelijk voor. Terwijl je het niet realiseren van je keuze ook kan zien als een soort leerschool. Ergens las ik een citaat (ik denk van Einstein) die zegt dat hij wel 100 keer gefaald heeft bij het oplossen van een probleem, en dat hij dus 100 manieren heeft ontdekt waarop het niet werkt. Zo kan je het dus ook zien, en dat is een manier van kijken die je hoop geeft, niet een die je afschrijft.

In haar laatste boekje “Allmensch” pleit Alicia Gescinska om te geloven in het “plus est en vous”. Om te durven streven naar wat zij  “ambitieuze bescheidenheid” noemt.
Ze pleit ervoor om die keuzes te maken die je met anderen verbindt, durven kiezen voor iets dat ons uittilt boven onszelf, en dat iedereen daar de mogelijkheden toe heeft. Ieder van ons heeft capaciteiten om op een of andere manier van deze wereld een iets betere plek te maken. Weten dat je beperkt bent is de bescheidenheid, proberen jezelf te overstijgen is het ambitieuze. En een mens heeft daar best voorbeeldfiguren voor nodig en anderen die hem/haar daarin steunen.

Dus zitten we hier op een goede plaats denk ik : we hebben een voorbeeldfiguur waaraan we ons willen spiegelen: Jezus van Nazareth; en we staan er niet alleen voor: in deze gemeenschap stellen we ons vragen, worden we gesteund in de keuzes die we willen maken en in de manier waarop we kijken naar de dingen die op ons afkomen in ons leven.