Dominicus Gent
Viering van zondag 26 augustus 2018
Geestkracht

 

Goede morgen, en hartelijk welkom. Welkom ook aan de vele mensen van “De Brug“ uit Lier. Samenkomen, op zondag, halt houden tijdens onze levenstocht. Dankbaar het leven vieren.
Om samen te zingen van verlangen om een plek te vinden die kracht geeft, perspectief en groot vertrouwen.
We zoeken samen naar de Stem in de bijbel, in de geschiedenis, in de wereld die ons roept en ons uitdaagt om samen te werken aan Zijn groot project van rechtvaardigheid, vrede en liefde.
Laten we onze bron van samenleven, van bestaan onder ons brengen, onze geestkracht die ons tot gelukkig samenleven bekoort.
Steken we de Paaskaars aan.

Zomaar een dak boven wat hoofden
Deur die naar stilte openstaat
Muren van huid, ramen als ogen
speurend naar hoop en naar dageraad

Geestkracht

De vakantie loopt ten einde, straks wacht weer het gewone leven van werken, boodschappen doen, kinderen naar school brengen, bellen naar je ouders, eten maken, afruimen. Een leven ogenschijnlijk zonder de glans van de vakantie en vaak ook met nogal wat zorgen: je kinderen doen het niet zoals verwacht op school, op het werk hangen spanningen, je ouders worden oud. En toch zie ik de meeste mensen elke dag weer die kleine goedheid opbrengen die de wereld verder duwt. Meestal met veel enthousiasme en genot, soms met veel moeheid, maar ze doen het wel. Daarom wilden wij het vandaag hebben over de volgende vraag: waar halen mensen die kracht om te doen wat moet worden gedaan, en om dat in de meeste gevallen goed te doen, met overgave en passie soms, met zorg voor de medemens…

Het is misschien een wat vreemde sprong, maar ik moet dan in dit verband denken aan de Heilige Geest. Die staat centraal met Pinksteren, maar verdwijnt voor de rest wat op de achtergrond. Jezus vieren we elke week, zijn verhalen en woorden zijn meer dan inspirerend. De Vader, zoals Jezus hem noemt, dat grote scheppende geheim, dat in het oude Boek belooft mensen nabij te zijn, draagt ons misschien meer dan we zelf beseffen, als we groeien, veranderen, genezen. Maar de Geest? En toch is het dat woord dat we vandaag centraal willen zetten: geestkracht… Sommige mensen hebben intens spirituele ervaringen gehad die hun leven een bepaalde richting insturen. In de evangelies worden ook van Jezus zulke ervaringen verteld: als hij gedoopt wordt en hij een stem hoort die zegt: jij bent mijn welbeminde. Als hij met drie vrienden op de berg Mozes en Elia ontmoet, een ervaring zo intens dat Petrus zegt: laten we hier maar drie tenten bouwen en voor altijd blijven…

Maar ik moet bij geestkracht dan toch vooral denken aan dat gewone dagelijkse leven. Aan de duurzame trouw om voort te doen, niet op te geven, de droom niet te verliezen waarmee het ooit begon. Een voorbeeld heel dichtbij. Als ik die oudere Dominicusgangers zie in de zondagsviering, mannen en vrouwen, hoe die blijven geloven in de goedheid die richting gaf aan hun leven, hoe ze jong blijven van hart en geest en moed, hoe ze willen laten raken door dat breken en delen van Jezus, ja, dan doet mij wel wat. Ik wil die geestkracht die ik bij hen zie ook bewaren tot ik oud word. Een paar maanden geleden hebben we hier Lieve Borremans begraven: die lichtvoetige maar zo diepe overtuiging van haar zal voor velen van ons een voorbeeld blijven. Alles geven wat in je kracht ligt, en toch jezelf niet vergeten en op tijd een wijntje drinken op een terrasje…

Hoe werkt de Geest in ons?

Ik gaf al het voorbeeld van Lieve: trouw je engageren met een geloof in verandering die niet wankelt, en toch kunnen genieten, echt genieten, al is het zoals bij Lieve van een wijntje, of van haar Suskes en Wiskes…

Maar ook de spontaniteit toelaten in je leven. Voor Timothy Ratcliffe, de vroegere magister van de dominicanen, is dat precies een kenmerk van een christen: dat hij creatief kan handelen in het moment, net omdat zij of hij leeft met een open hart, met open ogen, handen, oren. Een christen moet volgens Ratcliffe dat proberen bereiken: dat hij leeft in het moment, en meebeweegt met het moment, en probeert voor dat moment het beste te doen, vanuit een diep geloof in de scheppende kracht van nabij zijn. In Johannes 3, 8 zegt Jezus: “De wind waait waarheen zij wil. Je hoort wel haar suizen, maar je weet niet waar zij vandaan komt en waar ze naartoe gaat. Zo gaat het ook met ieder die geboren is uit geestkracht.” Die spontaniteit waarover Ratcliffe het heeft, vraagt dat we onszelf kunnen loslaten: onze vooroordelen, onze schrik, al onze onzekerheden. Die spontaniteit wordt geboren uit vrijheid, en maakt ons vrij…

Ik wil nog een derde weg van de Geest aangeven: vreugde. Bernard vroeg mij een boek te vertalen uit het Engels: The new wine of Dominican spirituality. Daarin worden de eerste dominicanen geschetst, Dominicus en zijn broeders, zijn opvolgers, Eckhart, Thomas van Aquino, enz. Het beeld dat uit de overgeleverde verhalen en uit hun geschriften opkomt, is er een van grote vreugde. Zij predikten die vreugde, die evangelisch is, want het gaat over een boodschap van nabijheid, van redding, van ommekeer. Maar ze predikten niet alleen die vreugde, ze genoten er ook zelf van, als ze een goed glas wijn deelden. Die wijn delen zagen ze echt als uitdrukking van de rijkdom van gedeeld leven, van het geluk dat mensen kunnen ervaren als ze zich samenleggen en genieten. Geestkracht is ook lichamelijk, je moet kunnen voelen dat het leven weer deugd doet…

Marc zal nog een ander aspect van de Geest belichten. Nooit is geestkracht voor altijd verworven, het leven blijft een tocht vol moeilijkheden en vol zegeningen, echt zoals de wind waait…

 

Lezing evangelie: Johannes 15,12-17

In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen: “Dit is mijn gebod, dat gij elkaar liefhebt zoals Ik u heb liefgehad. “Geen groter liefde kan iemand hebben dan deze, dat hij zijn leven geeft voor zijn vrienden. “Gij zijt mijn vrienden als gij doet wat Ik u gebied. “Ik noem u geen dienaars meer want de dienaar weet niet wat zijn heer doet, maar u heb Ik vrienden genoemd, want Ik heb u alles meegedeeld wat Ik van de Vader heb gehoord. “Niet gij hebt Mij uitgekozen maar Ik u, en Ik heb u de taak gegeven op tocht te gaan en vruchten voort te brengen die blijvend mogen zijn. “Dan zal de Vader u geven al wat gij Hem in mijn Naam vraagt. “Dit is mijn gebod, dat gij elkaar liefhebt.”

 

Op tocht 

“ Nooit is geestkracht voor altijd verworven, het leven blijft een tocht vol moeilijkheden en vol zegeningen, echt zoals de wind waait…” daarmee besloot Guido zijn inbreng.
Ja, goed en wel, Guido? Maar hoe ervaar ik dat, wanneer ik de wind van voren krijgt. Geen zachte bries, maar een hevige storm. Of wanneer ik gepland heb rechtdoor te gaan, maar er alleen zijwegen zijn? Wanneer ik comfortabel op gebaande wegen wil, en er alleen een bochtig, lastig parcours beschikbaar is? Is dat dan nog een zegening?

Laten we op weg gaan.
Wegen gaan…. Wandelen, pelgrimeren of je gewoon verplaatsen….

Stappen is je ene been voor het andere zetten. Van A naar B gaan, doelgericht en met de blik vooruit. In feite is daar geen kunst aan. De noodzaak om je te verplaatsen bepaalt zowel de snelheid als de route.

Wandelen is een compleet ander verhaal. Door te wandelen in plaats van te lopen, maak je nooit een omweg. Wie wandelt, creëert en voegt iets toe aan zijn verhaal. De kunst van het wandelen, is het vermogen het juiste pad te kiezen. Uiteindelijk kan dat elk pad zijn. Zolang je maar in staat bent ervan af te wijken, zijpaden in te slaan, op je schreden terug te keren en je blik 360 graden te draaien.
Wandelen is jezelf meenemen in het verhaal van het landschap. Elke bocht is als een nieuwe bladzijde waarop sporen zich aaneenrijgen tot zinnen in je hoofd. In elk bos of heideveld ligt iets verscholen waarvan je geen idee had. Maar je moet het natuurlijk wel willen zien en je durven openstellen voor het onverwachte. Het verhaal van een wandeling loopt altijd anders dan vermoed. Wandelen is stilstaan bij de dingen en je ervan bewust zijn waaraan je voorbijgaat.

Enkele weken terug werd ik geboeid door een facebookbericht van de Nederlandse Dominicanen. Een groep van 6 relatief jonge Dominicanen ( dertigers en veertigers ) is 13 augustus ll. begonnen aan een zesdaagse pelgrimstocht van Nijmegen naar Rotterdam. In de havenstad betrekken vier van hen een klooster bij de Dominicuskerk. En uiteindelijk komen daar 8 broeders te wonen.
De Nederlandse Provincie van de Orde der Dominicanen leek te gaan verdwijnen; er waren alleen nog maar oudere broeders en zusters. De nieuwe kloosterlingen hadden verdeeld kunnen worden over de vier bestaande dominicaner kloosters in Nederland. Maar de dominicanen hebben er voor gekozen het Rotterdamse klooster vrij te maken . “ In Rotterdam woonden vijf oudere broeders. Die zijn bereid ergens anders te gaan wonen, waar ze ook meer verzorging krijgen. Alleen de jongste blijft; hij is straks de oudste.

”De groep pelgrims, broeders en sympathisanten ( een 20 tal ), startte de reis met een bijeenkomst in de in de Stevenskerk in Nijmegen. ,,Die kerk is in 1273 ingewijd door Albertus Magnus, de grote dertiende-eeuwse dominicaan. Het is een symbolisch vertrekpunt: de nieuwe kloosterlingen weten nog niet precies wat ze gaan doen in Rotterdam, dat moeten ze nog ontdekken. Maar ze weten wel uit welke traditie ze komen. Dat laten ze zien met deze pelgrimstocht.”
Zij beginnen iets nieuws daar. Niet zomaar op een dag verhuizen, en van start gaan. Maar eerst een echte pelgrimstocht. Naar het voorbeeld van Dominicus. Als willen zij daarmee aangeven dat de Dominicanentijd in Rotterdam niet zomaar voorbij zou zijn. En eeuwig verworven. Neen, geestkracht gaat verder. Op weg gaan, letterlijk dan, heeft iets ontwapenends, opent je zintuigen, geeft je de tijd om te ontdekken. Het is niet zoals “gewoon stappen“
Dat wil deze Dominicaanse gemeenschap. Vanuit hun zoeken naar een balans tussen traditie en vernieuwing. Zij kozen ervoor om deze overgang te markeren. De tijd te gunnen om dat te laten inwerken.
Zij hebben daarbij gekozen voor een voettocht – een pelgrimage van Nijmegen, een oude dominicaanse stad, naar Rotterdam waar vanaf de 15e eeuw dominicanen hebben gezeten. En met de keuze van de pelgrimage hebben zij bewust een spanningsveld opgezocht. Een spanning die past bij de dominicaanse spiritualiteit, maar die zij tegelijkertijd vruchtbaar willen maken, namelijk de spanning tussen de verstilling die behoort bij een pelgrimage enerzijds en anderen de gelegenheid te bieden om mee te lopen of het mee te beleven via sociale media anderzijds.

Bij ons zou het ook goed kunnen! Misschien moeten we dat echt eens proberen, zo’n pelgrimage van enkele dagen. Iets nieuws in ons voortdurend zoeken vanuit onze oude geschiedenis. Nieuwe wegen, nieuwe uitdagingen. We doen het al! Onder andere met het project om deze ruimte om te bouwen tot een multi-functionele ruimte. Maar eveneens in ons engagement voor een nette buurt, of de inzet voor kansarmen op zoek naar een woning. Het kan ons alleen maar bevestigen, om met geestkracht moeilijkheden, maar ook zegeningen naar waarde te schatten. Zo’n vooruitzicht geeft onze inzet een nieuwe dynamiek.

Hoe ver te gaan, en of er wegen zijn,
nooit meer gebaande.
Hoeveel paar voeten zijn zij,
twee- drieduizend?

 

Inbreng gemeenschap

Inleiding tafeldienst 

Laten we aan tafel gaan. 
Aan deze tafel delen we in Jezus’ droom van een gerechtigde wereld, die droom die ook hij doorgegeven kreeg.
We doen dat in verbondenheid met allen die hier vandaag niet kunnen zijn, in verbondenheid met deze buurt, met de zieken hier rechtover, met allen in deze stad aan wie niemand denkt.
We doen dat in verbondenheid met allen, overal ter wereld, die Jezus’ spoor volgen. Voor hen steken we het kleine kaarsje aan, dat oorspronkelijk met Maddy en Jan uit Afrika kwam.
En we doen dat in verbondenheid met onze lieve doden.

Gij die weet wat in mensen omgaat, aan domheid, drift, plezier, onzekerheid…

Onze Vader

Vredeswens

Vrede kan pas ontstaan als mensen in gelijkwaardigheid, in respect voor ieders eigenheid en met heel veel liefde, met elkaar in dialoog gaan. We wensen elkaar hier elke week die vrede, om ze niet te vergeten en om elkaar te bemoedigen dit de komende week daadwerkelijk te doen. Die vrede van Jezus zij met u allen.

Communie en pianomuziek

Slotgebed: Een Schotse zegening

Moge het licht je zegenen,
het licht van buiten en ook het licht in je
en ook het licht in je donkerte.
Moge het gezegende zonlicht op je schijnen
en je hart verwarmen tot het gloeit
als een groot turfvuur, zodat vreemdelingen komen
en zich kunnen warmen, zodat ook de vrienden komen.
En moge het licht uit je ogen schijnen,
als een kaars voor het raam van een huis
die de ronddwalende uitnodigt binnen te komen voor de storm.
En moge de zegen van de regen over je komen –
de zachte, zoete regen.
Moge ze vallen op je geest zodat de zaadjes van het licht
opschieten uit je schaduw
en hun zoetheid verspreiden in de lucht.
En moge de zegen van de grote regens over je komen,
neerslaan op je geest en haar schoon en zuiver wassen
en er vele spiegelende plassen achterlaten,
en soms ook een ster.
En moge de zegen van de aarde over je komen –
de grote ronde aarde
die alles draagt; de grote ronde aarde
die het lijden toch al weer doorzichtig heeft gemaakt.
Moge je altijd een vriendelijke groet hebben voor de mensen
die je voorbijgaat op je wegen.
En moge nu ook de Eeuwige je zegenen, en je genegen zegenen,
en je familie, en alle schepselen.

Ik wandel door Gods seizoenen
het leven een nieuw begin
een zegening niet te noemen
ik wandel, ik leef en ik zing
 

 

foto: Guido Vanhercke