Ontmoeting in de vakantie

Dominicus Gent

Viering van zondag 2 Juli    

Ontmoeting in de vakantie

 

 

Goede morgen, en hartelijk welkom iedereen op deze eerste zondag van juli en tevens de eerste zondag van de Grote Vakantie.

Vakantie is afgeleid van vacatio (Latijns werkwoord vacare) dat staat voor vrij zijn van verplichtingen. Het is een periode waarin iemand haar of zijn gewoonlijke dagelijkse activiteiten staakt, zoals naar school of het werk gaan. Vakantie wordt dan een periode waar je enorm kan naar uitkijken. Tijd waar ruimte kan gemaakt worden om het juk van het dagelijkse leven los te laten en af te leggen en tijd vrij maken om verwachte en onverwachte gebeurtenissen toe te laten.

Voor de één is dit reizen, nieuwe horizonten en culturen verkennen ver of dichtbij. Voor anderen kan dit rust, stilte, herbronnig betekenen. Voor sommigen helaas betekent dit wachten en de sleur van elke dag verder ondergaan. Voor hen geen vakantie. Sommigen zijn helaas ziek, en ondergaan verder behandelingen of onderzoeken, of wonen in een rusthuis en de tijd van vakantie nemen is niet meer zo evident.

In ieder geval biedt vakantie de mogelijkheid om ‘TIJD’ anders te beleven. Vakantie schept nieuwsgierigheid naar het onbekende, het nieuwe, hetzelfde oude te beleven. Tijd om jezelf, je familie , de anderen te verwennen en contacten te leggen.

Laten we deze viering starten met het aansteken van de Paaskaars, teken van ‘ Aanwezigheid’ van ‘ Die Andere ‘ die we God noemen.

 

Open je ogen, je oren, je deuren
Zier gaat iets nieuws gebeuren
Richt je op en neem het aan

 

Lezing: Lucas 19, 1 – 10

In die tijd ging Jezus Jericho binnen. Terwijl Hij er doorheen trok, poogde een zekere Zacheüs, hoofdambtenaar bij het tolwezen en een rijk man, te zien wie Jezus was. Maar hij slaagde daarin niet vanwege de menigte, want hij was klein van gestalte. Om Hem toch te zien liep hij hard vooruit en klom in een wilde vijgenboom omdat Jezus daar langs zou komen. Toen Jezus bij die plaats kwam keek Hij omhoog en zei tot hem: “Zacheüs, kom vlug naar beneden, want vandaag moet Ik in uw huis te gast zijn.” Zacheüs kwam snel naar beneden en ontving Hem vol blijdschap. Allen zagen dat en merkten morrend op: “Hij is bij een zondaar zijn intrek gaan nemen!” Maar Zacheüs trad op de Heer toe en sprak: “Heer, bij deze schenk ik de helft van mijn bezit aan de armen; en als ik iemand iets afgeperst heb geef ik het hem vierdubbel terug.” Jezus sprak tot hem: “Vandaag is dit huis heil ten deel gevallen, want ook deze man is een zoon van Abraham. De Mensenzoon is immers gekomen om te zoeken, en om te redden wat verloren was.”

 

Ontmoeting

Uitkijkend naar de start van de vakantie voor vele mensen, zijn we beland bij het thema van ontmoeting. Een beperkte tijd waarin we eens los kunnen komen van veel dingen die ‘moeten’ en er in de vrijgekomen ruimte plaats is om mensen en dingen intenser te ontmoeten.  Vakantie mag dan al frivool klinken, even afstand nemen – letterlijk en figuurlijk  – is belangrijker dan ooit. Het lijkt zelfs levensnoodzakelijk in een gedigitaliseerde omgeving waarin computers en machines nooit moe worden of ziek vallen en een zeker ritme afdwingen. Die machines hebben haast ongebreidelde capaciteit en hebben ook geen last van een hoofd en een hart dat al eens vol zit met iets anders,  zoals de zorg voor een medemens of bijzondere vreugde om nieuw leven of het verdriet over een mislukking of over een mens die we missen.  Zelfs de email en de sociale media mogen het in de vakantie weten: we zijn er even niet.

In de ontmoeting ligt ongetwijfeld de kans om een nieuw en ander soort rijkdom te ontdekken. Veel kleine en grote zaken geven zich pas prijs als men er de tijd voor neemt. Elkaar even op zo’n manier  nabijkomen kan onvermoed grote gevolgen hebben.

In het evangelie krijgen we daarvan voorbeelden te over.  Denk maar aan het gesprek van Jezus met de Samaritaanse vrouw, Jezus en de blinde Bartimeüs, de broodvermenigvuldiging, Jezus en Zacheus… Ik krijg wel eens de indruk dat die Jezus hele dagen vakantie had. Maar hij deed er veel mee. Met zijn uitzonderlijke open geest greep hij de kans om mensen aan te spreken die zich buiten zijn comfortzone bevonden.  In tijden van zitpenningen, waarin de publieke opinie zich plots keert tegen normen die gangbaar zijn geworden binnen de rangen van heel wat mandatarissen, wordt het verhaal van Zacheus  weer bijzonder herkenbaar. Het is vandaag bon ton om zich af te keren van wie zich verrijkte aan een gemeenschapsdienst om zichzelf daar ver boven te voelen staan. Ook Jezus ziet het onrecht en de fout bij de tollenaar, maar gaat er niet van uit dat hij daarmee  de hele mens kent.  Hij veroordeelt hem niet, maar wil hem ontmoeten in zijn eigen omgeving. Hij is bij hem te gast. Zo gaat hij die man tegemoet met oprechte belangstelling en respect en hij aarzelt niet om een daad te stellen die aanleiding kan worden voor laster en kritiek aan zijn eigen adres.  Wat daar verder precies is gezegd of gebeurd weten we niet, maar wel dat het grote impact had. De aandacht, het vertrouwen en het geloof in het goede in Zacheus  zorgen voor een ommekeer en bouwen een nieuwe realiteit.  Je stelt het je voor dat het ook Jezus veel deugd heeft gedaan en het zijn eigen vreugde om het bestaan en vertrouwen in de mensen een boost heeft gegeven. Dat hij via dit soort ontmoetingen het vertrouwen won waarmee hij uiteindelijk ook machtigere andersdenkenden tegemoet ging…

Vakantie, de tijd ook om eens een boek te lezen en op die manier anderen te ontmoeten en de blik te verruimen. Zo is er het  boek `Geduld met God’ van de Tsjechische priester, theoloog, filosoof en psycholoog Tomáš Halík dat vele prijzen won.  In dat boek probeert Halik een brug te slaan tussen geloof en scepsis, tussen christelijke zingeving en atheïstische levensoriëntatie. En hij laat zich daarbij inspireren door de figuur van Zacheüs. De mens die zoekende is en liever schuchter van op een afstand toekijkt dan dat hij enthousiast meedoet.  Halík schijft over een toespraak die hijzelf hield voor het Tsjechische parlement waarvan de meesten waarschijnlijk nooit een bijbel hadden vastgehouden.

`Ik vergeleek het verhaal van Zacheus met het optreden van de Christenen in ons land . Toen na de val van het communisme de volgelingen van Christus na lange tijd weer in de openbaarheid kwamen, zagen ze vooral om zich heen veel mensen die hen toejuichten en wellicht een enkeling die nog steeds met de vuist dreigde. Maar wat ze niet zagen was dat alle bomen om hen heen vol Zacheüssen zaten – mensen die zich niet wilden of konden mengen in de menigte van oude of spliksplinternieuwe gelovigen, maar die niet onverschillig of vijandig waren. Die Zacheussen waren zoekend en nieuwsgierig, maar op een manier als deze aan te spreken.’ Hij vraagt zich af: Hoeveel politici waren bereid om deze Zacheüssen te begrijpen, om hen met oprechte belangstelling en respect tegemoet te treden.`hen bij hun naam te noemen’, met hen te praten, kennis te maken? Misschien als gevolg van deze nalatigheid veranderden vele ’tollenaren’ hun leven niet, werd veel onrecht niet hersteld, en werd veel hoop de bodem ingeslagen.

Kortom als we er oog voor hebben en de tijd voor kunnen maken wacht ons een zomer waarin we veel ontmoeting mogen verwachten, nu eens in de rol van Zacheüs, dan weer in die van Jezus.  De frisse focus  belooft onszelf en anderen eens te meer te verrijken en nieuwe wegen te openen.  Laat ons dankbaar de zomer  tegemoet gaan met het “ zomerlied”

 

Zaai sterren van liefde,

een tuin waar jij morgen zal leven

*

Hij sterft langzaam,
degene die de slaaf der gewoonte wordt
en elke dag dezelfde paden bewandelt,
en die nooit van mijlpaal verandert,
degene die nooit een risico neemt
om de kleur van zijn kleren te veranderen,
of nooit met een vreemde praat.

Hij sterft langzaam,
degene die passie vermijdt
met de gepaard gaande wervelwind van emoties
van degene die het licht terug in de ogen brengt
en gewonde harten geneest.

Hij sterft langzaam,
degene die niet van koers durft veranderen
als hij ongelukkig is
op het werk of in de liefde,
degene die geen risico’s durft te nemen
om zijn dromen te realiseren,
die niet een keer in zijn leven,
vlucht van de zovele gedegen adviezen.

Leef nu…
en neem vandaag nog het risico.
Handel nu…
Laat jezelf niet langzaam doodgaan
en ontneemt jezelf vooral niets om gelukkig te zijn

(Pablo Neruda)  

 

 

Tafeldienst

Beeld en verbeelding, zo toonde ons Jezus van Nazareth, een mensenzoon. Brood en wijn als het teken van onze verbondenheid met ieder van ons, met velen. Dat simpele beeld dat hij ons gaf, willen wij in gedachten brengen.

Hij die alleen maar wat brood en wat wijn nam en het uitdeelde en daarmee zei: dit is het allemaal, hierin zit de waarheid over mijn en jullie bestaan. 
Die zei: Als je zoals ik nu, samen met elkaar aan tafel gaat, kijk dan voorbij het verleden en voorbij de maatschappelijke status, kijk voorbij je eigen beeld van de andere en raak de mensen aan met een buitengewone aandacht en liefde.

Daardoor maak je de bron van goed doen in elke mens vrij. Telkens wanneer je dit doet, wordt een nieuwe, hoopvolle toekomst mogelijk. Telkens wanneer je je eigen zoeken naar geluk kan laten doorkruisen door het beeld, het gelaat van de vreemde, kwetsbare en weerloze andere, wordt nieuw leven mogelijk.

Dat simpele beeld van brood en wijn, dat gebaar dat we week na week herhalen om niet te vergeten, om onze verbeelding steeds nieuwe kracht te geven.

We doen dat niet alleen, maar in verbondenheid met allen die hetzelfde gebaar gebruiken overal ter wereld en in verbondenheid met hen die ons hierin voorgingen, onze lieve doden.

 

 

Foto G.Vanhercke