Dominicus Gent

Viering van zondag 29 december

We worden ouder, maar het leven wil stromen in ons…

 

Goede morgen en welkom op deze laatste viering van 2019.
Het einde van het jaar is, net als een verjaardag, een aanleiding om even stil te staan. We worden dan (zeker als je al wat meer lentes op je palmares hebt staan) geconfronteerd met het feit dat wat achter ons ligt, zo snel voorbij lijkt te zijn gegaan. Waar zijn al die maanden en jaren naartoe?
De snelheid waarmee de tijd voorbijgaat, confronteert ons ook met onze vergankelijkheid en eindigheid en verlegt onze blik naar wat nog komen zal/kan.
 
Een goede vriendin van mij vraagt elk jaar opnieuw naar onze plannen voor het volgende jaar.
Ook dat hoort bij het jaareinde: de vraag naar wat we willen doen, want confrontatie met tijd en eindigheid is tevens een oproep om van dat leven dat zo kostbaar is (we hebben er tenslotte maar een) iets te maken waaraan zowel wijzelf als anderen beter worden.
Want over het algemeen is er diep in ons een drang om te leven, wil het leven in ons, hoe beperkt het soms ook mag worden in zijn uitdrukkingsvormen, stromen. Willen we dat leven delen.
Daarover willen we het in deze viering hebben: we worden ouder, maar het leven stroomt in ons…

We steken de paaskaars aan: licht dat ons leidt, waarvan we hopen dat het met ons meegaat op onze levensweg. 

 

Overweging en lezing

Dit is echt een zondag die er tussenin valt. Tussen de drukte van de feestdagen. Een beetje verloren tussen het gedruis. Ofschoon het stilaan wel meevalt wat het gedruis betreft. We worden een dagje ouder. En dat laat zich voelen. De furie en de uitbundigheid van weleer zijn wat tot bedaren gekomen. Toch maar goed ook. Straks nog even de kunstmatige ambiance van de overgang naar 1 januari en we kunnen het gewone leven weer op gang trekken. Och ja, we doen wel eventjes mee. We genieten vooral van de aanwezigheid van bekenden en familie. Het is goed sommige mensen terug te zien en te luisteren naar wat ze te vertellen hebben, zodat we weer een beetje mee zijn met de geschiedenis der mensheid. Je merkt hoe snel de tijd gaat, hoe al die anderen al een heel stuk ouder geworden zijn.

De tijd staat niet stil. Dat is uiteraard niet van vandaag. Pantha rei. De Grieken wisten het al. De Etrusken voor hen ook al. En al die andere volkeren wier bestaan ons helemaal niet bekend was: ook zij moeten dat geweten hebben. En tijd betekent ook slijtage. Er komt overal een beetje sleet op. Maar zolang we nog een paar dingen kunnen, mogen we niet te veel klagen. We zagen namelijk ook mensen wegvallen: in onze families, soms heel dichtbij, soms wat verder af. We missen ze en soms schuurt het nog een beetje van binnen wanneer ze ter sprake komen: het waren lieve mensen. Ze hebben niet altijd kunnen waar maken waar ze van droomden. Ik denk dat er niemand honderd procent tevreden kan zijn over hoe zijn of haar leven verlopen is. Je had het hier of daar toch wat beter kunnen doen. Ofschoon je daarin ook niet moet overdrijven. De koning van Nederland heeft het gezegd in zijn kersttoespraak: je mag ook al eens mislukken. En hij kan het toch wel weten zeker! Want laten we eerlijk zijn: je bent toch ook niet de hele tijd op je luie krent blijven zitten. Je hebt toch meegeleefd met enkele vrienden en vriendinnen en een stuk van je tijd aan hen besteed.

Ik vond het mooi van Peter Adriaenssens toen hij op de radio geïnterviewd werd naar aanleiding van zijn oppensioenstelling. Neen, hij zou niets blijven doen van wat zijn beroepsbezigheden waren geweest en hij wilde ook niet ondervraagd worden over hetgeen hij nu zou doen nu hij gepensioneerd is. Maar hij wilde in geen geval de aankomende generatie in de weg staan. In geen geval. Hij herinnerde zich nog zo levendig hoe gretig hijzelf aan zijn beroepsloopbaan is kunnen beginnen. En dat wil hij iemand anders niet ontzeggen. Het klonk indrukwekkend. Want dit is toch een man die achting verdient! Een autoriteit in zijn vak, maar die er toch een punt achter zet! Ik moet erkennen dat ik denk nog altijd een beetje onmisbaar te zijn. Enfin, ik ben daar eigenlijk wel zeker van. Maar daarover zullen we het maar niet hebben.

Het is me toch wel iets: hoe je omgaat met eindigheid. Met sterfelijkheid. Het komt natuurlijk met een zekere regelmaat bij je binnen. Stel dat ik een medisch verdict te horen krijg dat het perspectief van mijn leven plots drastisch inkort. Daar moet ik niet te veel aan denken. Ik vlucht dan in de gedachte dat ik me beter kan toeleggen op de goede en mooie dingen die er nu nog te beleven zijn.  Zolang een mens zich goed voelt is er toch hoe dan ook weer die levenslust die de bovenhand heeft. Want inderdaad, het leven stroomt verder.

Soms wordt het je gegund vreugde te vinden in dergelijke ervaringen. Bij een uitvaart vorige week. Een vrouw die een mooie leeftijd had bereikt: 91. Marietje. Ze was gehuwd geweest met haar man die koster was in een dorp in NL. Hij was gestorven in 2015. Ze hadden maar één zoon gehad en die was vroeg gestorven. Er was niemand in de directe familie om de zorg voor haar uitvaart op te nemen. Tenzij haar enige kleindochter Tessa, een jonge vrouw: gehuwd en twee kindjes van 5 en 4. Tessa vertelde dat ze haar thuis heel erg had gemist omdat die thuis er nooit echt geweest was. Maar ze had een warm nest gevonden had bij haar oma Marieke en opi Tjeerd. Daar was ze enorm dankbaar om. En daarom wilde ze de zorg van de uitvaart op zich nemen. En ze vertelde van die gekkigheden die ze samen hadden uitgespookt in het kerkgebouw: zij en haar oma. Zo eenvoudig en gewoon, maar mooi.

Zo zijn er heel wat verhalen te vertellen: niet zelden van grootouders en kleinkinderen. Er is heel wat reden tot dankbaarheid. Dankbaarheid laat het leven stromen. Ook al besef je dat alles eindig is. Ik denk dan ook dat op een dag als vandaag een tekst uit Prediker op zijn plaats is. Een speciaal boek. Je hoeft het niet met hem eens te zijn. Hij klinkt namelijk erg relativerend. Er is voor alles een tijd, er is niets nieuws onder de zon, wat er vandaag is was er vroeger ook al. Enz. Soms zou je wensen dat hij, Prediker, een beetje geloviger was, maar hij leefde nu ook eenmaal in een tijd waarin er zoveel aan het veranderen was. Die nieuwe Griekse cultuur die heel de wereld aan het veroveren was. De joodse traditie leek veel van zijn kleur en kracht te verliezen. Luisteren we naar een proevertje.

Uit Prediker

Alles heeft zin tijd en uur –

zo gaat dat hier in deze wereld.

Geboren worden en sterven,

zaaien en maaien; alles heeft zijn tijd.

Verwonden en genezen, kwetsen en helen,

breken en bouwen: alles heeft zijn tijd.

Er is een tijd van meten en een tijd van vergeten,

een tijd van tederheid en een tijd van eenzaamheid,

een tijd van omhelzen en van afwenden,

van  vernietigen en herstellen.

Er is een tijd van zoeken: een thuis vinden,

zinvol leven en een tijd van verliezen:

nergens blijven, niemand hebben.

Alles heeft zijn tijd.

Wat bereikt een mens met al zijn zwoegen en tobben?

Ik heb begrepen dat de mens

zwaar belast en moeizaam door het leven gaat.

Niet alles kan de mens doorgronden.

Heel Gods werk

-van het begin tot het einde–

kan hij niet vatten.

 

Gastsprekers  

Wij voorgangers zijn maar twee stemmen uit deze gemeenschap. We laten je graag wat andere stemmen horen over hoe het leven in hen stroomt…

Tafeldienst

Die avond, toen Jezus samen was met zijn vrienden om het Paasfeest te vieren, wist hij dat zijn leven spoedig ten einde zou zijn. Hij had lief en leed met hen gedeeld, hij had geprobeerd om hen deel te maken van die stroom van leven die hem begeesterde: zijn diepe verbondenheid met de Ene en met de mensen rondom hem. Dat wou hij in een teken aan hen doorgeven. Zo, dat als Hij er niet meer zou zijn, die levensstroom in hen zou aangewakkerd, gevoed worden.
Wij komen nog steeds samen rond dit teken: het breken en delen van brood en wijn.
We doen dit in gemeenschap: met allen hier aanwezig, met de mensen die er niet bij zijn vandaag. Met mensen over de hele wereld die inspiratie en motivatie vinden om te leven naar Jezus voorbeeld door brood te breken en wijn te delen. En we denken hierbij ook aan allen van wie we afscheid namen, maar die ons in kleine dingen nabij zijn.

Kerstdroom 
Een herder droomt

Het laat hem niet los

dat lied van bevrijding,

die wondere nacht.

Hij droomt dat in overvloed

water zal vloeien

over Betlehems velden,

door eeuwen woestijn.

Dat er groene oasen

van vrede gaan groeien

en de wereld een lusthof

vol liefde zal zijn.

En wakker geworden

ontwaakt het verlangen

dat het kind wordt geboren

in de grond van zijn hart.

In de vruchtbare bodem

ontkiemt het geloven:

de dromen van vrede

worden vervuld.