Pinksteren 2015

Dominicus Gent

Viering van Pinksteren

24 mei 2015

Goedemorgen en welkom op dit feest van Pinksteren.

De voorbije week was er nogal wat te doen over de luchtkwaliteit binnen in onze leefruimtes.
We hebben in de huizen en werkruimtes blijkbaar alles zo goed geïsoleerd dat de lucht er ongezond vervuilt en er zuurstoftekort ontstaat en daarom worden we aangemaand om twee maal per dag een kwartier de deuren en ramen goed open te zetten. Ook al is de luchtkwaliteit buiten evenmin optimaal, toch lijkt het aangewezen.

Dat nieuws lijkt mij al een goed begin voor het Pinksterfeest: een frisse wind toelaten in de beslotenheid van onze leef- en denkruimtes. In de gebunkerde leef- en denkpatronen. In de afgeschermde gevoelswereld.
Het isolement van angst, ontgoocheling en verdriet laten openbreken. Opengaan en opstaan, weer naar buiten gaan. Niet iets wat je alleen kan waarmaken. Maar als we samen komen omwille van God die we in Jezus ontmoeten, dan wordt ons geestkracht toegezegd. Dan zullen we woorden kunnen spreken die men onmogelijk achtte, mogen we vertrouwen op de dynamiek waarin we mekaar betrekken.

Dat we elkaar verstaan, elkanders taal spreken, bemoedigd worden en inspiratie en diepe vreugde vinden in dit uur, daartoe steken we het licht van de Paaskaars aan.

Lied: Dit huis vol mensen…

Lezing: Handelingen 2,1-13
1Toen de dag van het Pinksterfeest aanbrak waren ze allen bij elkaar. 2Plotseling klonk er uit de hemel een geluid als van een hevige windvlaag, dat het huis waar ze zich bevonden geheel vulde. 3Er verschenen aan hen een soort vlammen, die zich als vuurtongen verspreidden en zich op ieder van hen neerzetten, 4en allen werden vervuld van de heilige Geest en begonnen op luide toon te spreken in vreemde talen», zoals hun door de Geest werd ingegeven.
5In Jeruzalem woonden destijds» vrome Joden, die afkomstig waren uit ieder volk op aarde». 6Toen het geluid weerklonk, dromden ze samen» en ze raakten geheel in verwarring omdat ieder de apostelen en de andere leerlingen in zijn eigen taal hoorde spreken. 7Ze waren buiten zichzelf van verbazing en zeiden: ‘Het zijn toch allemaal Galileeërs die daar spreken? 8Hoe kan het dan dat wij hen allemaal in onze eigen moedertaal» horen? 9Parten, Meden en Elamieten, inwoners van Mesopotamië, Judea en Kappadocië, mensen uit Pontus en Asia, 10Frygië en Pamfylië, Egypte en de omgeving van Cyrene in Libië, en ook Joden uit Rome» die zich hier gevestigd hebben, 11Joden en proselieten, mensen uit Kreta en Arabië» – wij allen horen hen in onze eigen taal spreken over Gods grote daden.’ 12Verbijsterd en geheel van hun stuk gebracht vroegen ze aan elkaar: ‘Wat heeft dit toch te betekenen?’ 13Maar sommigen zeiden spottend: ‘Ze zullen wel dronken zijn».’

Duiding
Bij de nieuwe fietsen die je tegenwoordig hebt, gaat het licht automatisch aan als het donker wordt. Bij de oudere fietsen moet je eerst de dynamo tegen de band duwen om licht te krijgen en je moet fietsen, in beweging zijn. Als je stopt en stil staat, is het licht uit en sta je in het donker.

Licht speelt een heel belangrijke rol in onze christelijke traditie.
Maar net als bij de fiets: dat licht is er alleen als je in beweging bent, als je contact houdt met die Jezus, met zijn gemeenschap die dat nog steeds is voor elke christen. En alleen als je in zijn geest in beweging bent, heb je licht, ben je licht, voor jezelf en voor anderen. Het Pinksterverhaal spreekt niet voor niets over een hevige wind, en wind staat voor beweging, niet alleen van zeilboten en windmolens, maar symbolisch ook voor mensen die in beweging zijn. De Emmausgangers, de leerlingen terwijl ze aan het vissen zijn, maar ook zoals nu wanneer ze samenkomen op deze Pinksterdag.

De voorgangers van de hemelvaartviering, 10 dagen terug, verwoordden het zo… De vreugde van Pasen klinkt 50 dagen lang en kleurt intussen elke zondag. Veertig of vijftig dagen? Daarover is discussie. De Bijbel houdt van beide getallen. Veertig jaar duurde de tocht uit Egypte naar het Beloofde land; veertig dagen verbleef Jezus in de woestijn. Gedurende een periode van veertig dagen verscheen hij aan zijn leerlingen. Hemelvaart, de veertigste dag, is zijn laatste officiële verschijning aan de elf. Maar de Paasvreugde verstilt niet na Hemelvaart. De veertigste dag richt ons naar de vijftigste, naar Pinksteren. De apostelen waren misschien vertwijfeld achtergelaten. Ze zagen het niet meer zitten. Zo lijkt het wel. We kennen dat allemaal wel eens. Een moeilijk moment, het niet meer zien zitten.

Na 50 dagen viert men met veel vreugde dat het grote gebeuren is aangekomen. Het moet nu uitgedragen worden. Het Paasgeloof stapt nu de wereld in. Het feest van Pasen is door de leerlingen met veel moeite, pijn en schaamte, maar ook met kracht en vreugde verwerkt. Geen machteloosheid meer, geen teleurstelling waardoor velen, toen en nu zich laten overrompelen. Nu, met Pinksteren wordt het verkondigd aan iedereen. Het is voor iedereen. Het is in beweging komen, elkaar verstaan, willen verstaan ook, en dat tegen beter weten in misschien. Pinksteren is een uitwendig, uitzinnig feest. De Geest zal het met vuur aanblazen. Er zit vuur in die Jezus beweging. Met hevige vaart gaat het de wereld in. Het is het feest bij uitstek van de grote passie. Vuur en licht: twee sterke symbolen van onze begeestering. Geen feest van iets dat veraf gebeurt, maar in en met ons. Geen gebeuren ook van verlichte individuen, maar van de grote gemeenschap. Je mag het gerust ons feest noemen. Het feest van de verbondenheid, maar ook en vooral van “nu mag en moet je het zelf doen…“ Voor mij is dit de boodschap van het Lucasverhaal. We horen in onze eigen taal wat ons te doen staat. Net zoals toen.

En toch kan je zeggen… ondanks alles is er vertrouwen, weet ik me gegrepen dat de Geest aan ons gebeurt, elke dag opnieuw. Bij de Geest denk ik in het bijzonder aan de driekerken- viering, aan LopendVuur, de babbelsoep, Hart tegen Hard, aan een picknick als tegengewicht tegen Pegida. Zovele “getuige “ van be-geest-ering van mensen voor andere mensen. Begeestering geeft aan hoe belangrijk iets is. We worden erdoor aangetrokken, aangestoken. Het overstijgt ons, mensen. Zoals ook hier in de Dominicus-gemeenschap, een plaats die de voeling met de geschiedenis niet verloren heeft. We blijven elkaar de oude verhalen vertellen. De Kerk als instituut die een beweging wordt.
In een ver verleden dachten de mensen dat de aarde het middelpunt was, en dat de zon en de planeten rond de aarde draaiden. Sedert Copernicus en Galileï weten we ( gelukkig ) dat de aarde rond de zon draait.
Voor mij is dit Pinksteren. Aanvaarden dat niet ik of jij het middelpunt bent rond wie alles moet draaien, want dat maakt het leven onbegrijpelijk en zinloos. Pinksteren is: aanvaarden dat God het middelpunt is, dat hij kracht en licht geeft, dat hij ons in onze baan houdt.

Gesprek in kleine groepjes
We hebben van elkaars verhalen heel wat te danken.
Hoe vaak onthouden we van een viering niet precies die ene onverwachte, onvoorziene inbreng? Op deze Pinksterdag willen we proberen, meer nog dan anders, ieder in de beperkte tijd de kans te geven iets van haar verhaal te delen met de mensen hier bijeen.

Om de weg te effenen hebben we de kaarsjes en de vragen bedacht.
We willen je uitnodigen om in de volgende vijf minuten daar rond met je buren in gesprek te gaan en daarna verwachten we dat de verhalen van geestdrift als een vuur doorheen de gemeenschap lopen.
Wil je het gesprek afronden wanneer Ignace piano speelt, dan kan je jouw theelichtje aansteken en komen plaatsen op de tafel.

– Wat betekent Pinkstervuur voor u?
– Zie je het wonder van mekaar verstaan soms concreet
gebeuren?

Voorbeden
We verwoorden nu enkele voorbeden waarin de Geest om kracht en bijstand vragen. Na elk gebed zingen we een strofe van het lied: De Geest des Heren heeft een nieuw begin gemaakt.

1.
Gij die veerkracht zijt en beweging maakt, wij bidden u:

Laat een nieuwe wind waaien doorheen onze moeilijke wereld.
Geef uw adem, opdat de aarde weer helemaal nieuw wordt,
bevrijd uit het verslavend consumptiegedrag,
bevrijd uit de greep van altijd meer, altijd beter, altijd verder,
zonder aandacht of zorg voor wie de prijs van die race betaalt.
Gij die veerkracht zijt en beweging maakt: om uw steunende aanwezigheid bidden wij.

Laten we zingen van het levensvuur dat gloeit
onder zoveel as overal ter wereld,
opdat dat levensvuur overal opnieuw kan opvlammen

2.
Gij die troost zijt en toeverlaat,

Vandaag bidden wij in het bijzonder voor de vervolgde kerken en christenen. In zoveel landen ter wereld. In Indië, in het Nabije Oosten.

Voor allen die in Midden-Amerika, in het spoor van bisschop Romero, hun keuze voor de armen met een heel hoge prijs betalen.

Gij die troost zijt en toeverlaat,
We bidden heel speciaal voor Marguerite Barankitse in Burundi. Zij was hier 3 jaar geleden met ons in deze kerk om te getuigen van haar werk en van haar geloof. Vandaag staat ze in haar land op de dodenlijst omwille van haar scherpe kritiek op de schendingen van de mensenrechten. Vanuit haar onderduikadres liet ze weten: ne vous en faites pas, l’ amour vaincra toujours.

3
Gij die ons samenbrengt en mensen telkens weer aan mekaar schenkt,

wij bidden u:

Raak ons met de hartstocht van uw mens Jezus
tochtgenoot en voorganger in de zoektocht
naar waardig leven voor eenieder en
daarom op zoek naar wat verloren dreigt te gaan:
gekwetste mensen, kwetsbaar leven,
samenleven in het bedreigde samenspel van mens en omgeving.

Gij die ons samenbrengt en mensen telkens weer aan mekaar schenkt,
wij bidden u:
stem ons af op uw stem,
zodat we mekaar verstaan.
Maak ons tot mensen van uw belofte,
trouw aan de toekomst.
Maak ons tot mensen die doorheen de rampspoed
en de vele noden van onze wereld
hoop blijven koesteren
en vindingrijk worden in solidaire liefde.

Inleiding op tafeldienst
Als we deze maaltijd als een feest ervaren, dan danken we dit aan u allen hier aanwezig en ook aan zoveel mensen die hier niet lijfelijk aanwezig zijn. De vele mensen die generatie op generatie de hartstocht voor een betere wereld, het heilig vuur, brandend hebben gehouden en doorgegeven tot op vandaag. De vele tijd- en tochtgenoten die zich in aartsmoeilijke situaties inzetten voor bedreigd leven. We kennen allemaal wel enkele mensen in dergelijke omstandigheden. Voor hen steken we vandaag het kleine kaarsje aan.

Hoe buitengewoon is het dat we tot op vandaag de kans krijgen om samen te komen, en in herinnering te brengen dat een mens, omringd door vrienden – alle beperkingen ten spijt – geroepen is om iets te betekenen voor anderen, en dat dit iets kan en mag kosten. Dat we God in ons midden mogen weten en elkaar kunnen optillen door ons te laten voeden door eenzelfde bron en het voedsel met elkaar te delen. Brood en liefde, genoeg voor allen.

Laten we dan aan tafel gaan, dankbaar om de vele mensen die ons zijn voorgegaan in een leven van delen. We brengen onze geliefde doden hier in herinnering voor wie we de kaarsjes in de doopschaal aansteken.
Tafelgebed: Gij die uw gemeente bijeenroept…

Onze Vader

Vredeswens

Communie

God heeft al lang genoeg bestaan,
Hij moet zich ook eens laten gaan.

Hij stormt de tempel in en uit,
Hij zit de mensen op de huid.

Zijn vuur verraadt zich in hun blos,
Hij maakt de zwaarste tongen los.

Waar het zo lijflijk toegaat, leest
men als zijn nieuwe naam: de Geest.

Nu viert de kerk met regelmaat
dat zoveel jaar de Geest bestaat.

Okke Jager

Slotlied: De Geest van God waait als een wind…

 

*

foto: G.Vanhercke (Zuidelijk Bourgondië)