Dominicus Gent
Viering van zondag 20 maart 2016
PALMZONDAG
Bij de manden met palmen achteraan de kerk:
We wanen ons aan de poort van de stad Jeruzalem
En blijven daarom even achteraan staan
Om zo dadelijk naar de plek te gaan
Waar we elke week opnieuw
Brood en wijn met elkaar delen
Als levende herinnering aan
Jezus van Nazareth.
Hij heeft op het einde van zijn leven
Doelbewust de tocht
Naar Jeruzalem ondernomen.
Hij deed dat goed wetend
Dat hem daar een confrontatie
Te wachten stond, die voor hem
fatale gevolgen kon hebben.
We willen tonen
Dat we bereid zijn mee te gaan op de weg die Jezus ons voorging.
Dat we niet omkeren wanneer er iets
Van ons gevraagd wordt.
Dat we bereid zijn plaats te maken
Voor de mens die een beroep op ons doet.
Deze takken zijn vanouds
Het symbool dat bij deze toch hoort.
Mensen zwaaien Jezus tegemoet
Met de takken die ze van de bomen snijden.
Het groen leven overleeft de winter.
Jezus leven overwint de dood.
Straks nemen we zo’n takje mee naar huis,
Of naar iemand die we kennen
Die misschien ziek is
Of niet meer in staat tot hier te komen.
Er zijn mensen die daarmee
Het kruisbeeld versieren.
Teken van de telkens nieuwe doorbraak van leven,
Leven door de dood heen.
We zingen het Lied aan het licht: Licht dat ons aanstoot in de morgen…
Gebed
Gij Eeuwige
Wij bidden U
Dat wij ons laten leiden
Door het vertrouwen waarmee Jezus zijn weg is gegaan,
Dat wij ons laten meevoeren
Door zijn radicale liefde in leven en sterven,
Dat wij in hem de mens zien,
Schepping naar uw hart, naar uw beeld.
Dat wij in Uw Licht mogen staan
En elkaar zien, steeds opnieuw.
Gij Eeuwige;
Die in mensen wilt wonen,
Leidt ons door deze goede stille week gaan.
Om de weg ten leven te ontdekken en te durven gaan.
We steken daarom de Paaskaars aan.
Palmwijding
God
Moge deze palmen hier
Door vele handen samengebracht
En besprenkeld met water
Levenskracht betekenen,
Beeld van nieuw leven in eenheid,
Teken van verbonden-zijn.
Mogen deze palmtakken ons voeren
Naar de plek van de eerste ontroering.
Moge deze palmen ons een jaar lang herinneren
Aan wat ons heilig is,
Aan de mensen die wij hoog dragen
En tegelijk aan onze beperkte draagkracht
En standvastigheid als enkeling.
Moge deze palmen tenslotte
Een weg vinden naar
De huizen en de harten van mensen
Die ons dierbaar zijn
Moge dit palmtakje een takje van hoop zijn
Een takje van geloof dat leven doet.
Over elk dood punt heen. Amen
Lezing uit het evangelie volgens Marcus 11,1-11: Intocht in Jeruzalem
Toen ze Jeruzalem naderden en in de buurt waren van Betfage en Betanië bij de Olijfbergn stuurde hij twee van zijn leerlingen vooruit.
Hij zei tegen hen : ‘ Ga naar het dorp dat daar ligt. Zodra jullie er binnenkomen, zul je daar een ezelsveulen vastgebonden zien staan, dat nog nooit door iemand bereden is ; maak het los en breng het hier. En als iemand jullie vraagt waarom jullie dat doen , zeg dan : “De Heer heeft het nodig, hij zal het meteen weer terugsturen.” Ze gingen op weg en vonden een veulen dat buiten op straat bij een deur was vastgebonden en ze maakten het los. Er stonden een paar mensen die vroegen : ‘Waarom maken jullie dat veulen los?’ Ze zeiden wat Jezus hun had opgedragen te zeggen en de mensen lieten hen begaan. Ze brachten het veulen naar Jezus en legden hun mantels op het dier en hij ging erop zitten. Velen spreidden hun mantels uit op de weg, anderen spreidden takken met bladeren uit, die ze in het veld afhakten.
Allen die voor hem uit liepen of achter hem aankwamen, riepen luidkeels :’Hosanna !Gezegend hij die komt in de naam van de Heer. Gezegend het komende koninkrijk van onze vader David. Hosanna in de hemel !’Hij trok Jeruzalem in en ging naar de tempel Nadat hij alles in ogenschouw had genomen, ging hij –want het was al laat geworden –met de twaalf naar Betanië terug.
Overweging
Velen van jullie kennen het wel: een idool hebben, iemand waarmee je dweept. Ook iconen zijn ons niet vreemd. Maar zoek de verschillen…
Een idool is een geïdealiseerd beeld dat mensen zich van iemand vormen. Je vertrekt van het eenzijdige, soms onwerkelijk beeld van de ander. Je plaatst hem of haar op een voetstuk.
Een icoon echter is iemand die op een bijzondere, uitzonderlijke en begenadigde wijze iets toont waarvan ook jij kan leven, je aan optrekken, een voorbeeld. Hij was zo iemand met het hart op de juiste plaats. Iemand zonder blad voor de mond. Eindelijk iemand om je aan op te trekken.
Jezus, waarvan we horen in de lezing, is geen idool en wijst dat ook resoluut af. Hij is een icoon van de levende op mensen gerichte God. Hij wil niet de aandacht op zichzelf trekken. Hij wil niet zo vereerd worden. Hij ziet zichzelf als iemand die door zijn woorden en optreden God concreet en daadwerkelijk doet opleven. Maar niet iedereen zag en ziet dat zo op die bewuste morgen, enkele dagen voor het Paasfeest. Hij wordt er toegewuifd met palmtakken. Symbool voor vrede en overwinning. Geen overwinning echter op de wereldse macht. Uit het verhaal maak ik op dat onder het volk het verlangen leefde om Jezus tot volksleider te verheffen. Misschien en liefst om een opstand tegen de Romeinen te organiseren. Een idool die past in hun strijd voor vrijheid en onafhankelijkheid. Voor Jezus echter gaat het niet om een politieke maar religieuze strijd. Jezus wilde mensen alleen maar in beweging zetten. Hen in contact brengen met zichzelf opdat ze vrij en gelukkig konden worden. Hij beoogde een innerlijke bevrijding. Maar zowel voor- als tegenstanders maakten van hem een idool. Hij was of nationale volksheld, of bedreigende criticus van godsdienst en samenleving. Als je dan enkele dagen later beseft dat je mee aan de basis ligt van zijn kruisdood moet de confrontatie nog groter zijn. De klanken van het hosanna slaan enkele dagen later om in de mokerslagen op het kruis.
Jezus met zijn droom van vrede en geluk voor elke mens. De grote droom van een nieuw Koninkrijk kreeg in Jezus gestalte. De hoop was in alle geval gewekt dat arm en rijk, zwak en sterk mee zou delen in het leven. Dat de kleinen de zwakken opgetild zouden worden. Maar Jezus wist evenzeer dat hij daarmee geen te beste beurt zou maken bij de gevestigde klasse in Jeruzalem. Want het zou betekenen dat de machtigen van hun troon zouden moeten komen. Dit leert ons iets over hoe wij kunnen omgaan met de idealen die wij koesteren. En dat ondanks de harde realiteit waarin dromen worden verpletterd. Elke dag opnieuw. Moeten wij blijven hangen bij die ontgoochelingen? Of zetten wij het om in iets positiefs. “ Nie pleuje “ zoals mening Gentenaar zegt. Proberen te blijven geloven in het goede, ondanks, maar ook dank zij alles. Dat kan, en het zal een lange weg zijn. Dat we die niet alleen gaan is onze sterkte, opdat onze inspanningen vrucht dragen.
Het is Jezus overkomen. In het begin van de week koning en winnaar. Ingehaald als vredevorst. Toegewuifd met palmtakken. Later verliezer, verguisd en ter dood veroordeeld. Van die droom leefde Jezus. Dat was zijn “ drive “. En hij bleef er trouw aan. Hij wilde een Koninkrijk gebaseerd op onderling respect, vrede, met wortels van gerechtigheid. En wij… zijn wij die sterke mannen en vrouwen? Neen, soms kwetsbaar, zwak, maar samen kunnen wij die weg gaan. Elkaar nabij zijn in de ontgoochelingen, het elkaar vertellen. Dat gaan wij samen doen, anders lukt het nooit. Daarin voel ik Pasen nabij komen.
Tafeldienst
Door de eeuwen heen mogen mensen geloven en hopen, goed leven voor allen. In deze traditie mogen wij rond de tafel zitten met brood en wijn om te eten en te delen, in het spoor van Jezus van Nazareth. We weten ons verbonden met vele plaatsen op deze wereld waar mensen zich inzetten voor de minsten en de kleinsten, de zwaksten de vluchtelingen die hun thuis verlaten hebben en er nog geen andere gevonden hebben.
We denken speciaal aan de mensen die er vandaag om één of andere reden niet aanwezig kunnen zijn maar met wie we ons verbonden voelen : zieken, mensen die werken, op reis zijn.
We gedenken ook onze lieve doden en steken daar om de kaarsjes aan.
Tafelgebed
Ondenkbaar lang geleden
Nam hij, die sterven moest
Een klein stukje brood, deelde ervan met zijn vrienden.
Zo ook de beker wijn
En heel zijn hart verschrompelde,
Om de strijd die nog niet gestreden
Om de stem die niet mag klinken
Om de mond, beroofd van brood
Om het volk, nog steeds geknecht.
Dit is geen goed bestaan.
Zo mag het eigenlijk niet zijn.
Er vielen tranen op het brood,
De wijn werd bitter.
De man zei: neem en eet
Eet en protesteer tegen de inbreuken op alle orde,
Dit is mijn lichaam
Hij nam de beker en zei:
Neem en drink
Heb elkander lief, dwars door de dood
Dit is mijn bloed
Zo zoeken wij onze weg,
Wij drinken verbond en eten toekomst uit het verleden.
Tegen de machten,
Tegen de haat
Tegen de dood
Tegen het kwaad,
Sluiten wij een verbond voor nieuw en oneindig leven.
Onze Vader
Vredeswens
Bijna 40 dagen zijn we samen op weg naar het hoogtepunt van Pasen. Palmzondag is het begin van de Goede Week, een speciale week waarin we elkaar verschillende malen zullen ontmoeten om samen toe te groeien naar het hoogfeest van Pasen. Laten we de ogenblikken van stilte en diepe vrede die we tijdens de vieringen mogen aanvoelen uitstralen en aan elkaar toewensen, met een lieve blik, hand, knuffel zoen. Vrede zij met jullie.