Dominicus Gent
Dienst van Goede Vrijdag
25 maart 2016
Zang: Strek uw handen naar mij…
Gebed
Bij elkaar in leegte en gemis
in deze tijd
waar de greep van geweld en onrecht ons omknelt
en de prille vrede telkens aan flarden scheurt
in deze tijd
vertragen wij de tijd en
komen samen om te waken
wij willen niet weglopen van lijden en dood
kom haastig mij helpen, God
strek uw handen naar mij
dat ik mijn onmacht, pijn en verdriet
bij u mag neerleggen
In deze tijd
waar mensen opkomen voor rechtvaardigheid
en ijveren voor vrede
waar mensen hunkeren naar vrijheid
en steun geven aan verdrukten
in deze tijd
vertragen wij de tijd
en komen samen
kom haastig ons helpen, God
strek uw handen naar ons
doe ons opstaan uit alles wat dood maakt.
In deze tijd
middenin verdriet en pijn
middenin leven en sterven
middenin lijden en dood
kom haastig ons helpen, God
strek uw handen naar ons
want wij vermoeden toekomst
ons aangezegd door U
Zang: Strek uw handen naar mij
Uitnodiging tot waken en aansteken van kaarsjes
Waken
dat is wakker blijven
en onder ogen willen zien wat gebeurt
dat is tijd maken om stil te staan, om bij pijn en verdriet te blijven
Het lijkt zo passief
wanneer we de ogen op houden voor het leed van zovele mensen,
wanneer we in de onmacht gaan staan van wat we niet kunnen veranderen
omdat we de pijn van de ander niet voelen en haar niet kunnen wegnemen
Maar er gebeurt zoveel
wanneer we in onze woede staan om onrecht en geweld
en we toch onze groeep op het verloop van gebeurtenissen moeten loslaten
Waken
is in onze angst staan
en ons lot en dat van anderen uit handen geven
Er gebeurt zoveel
wanneer we niet weglopen voor de emoties die ons overweldigen
maar ondanks alles trouw blijven in aandacht en nabijheid
Stil blijven, niet weglopen, waken: er gebeurt zoveel.
We moeten het niet zoeken: pijn, lijden, ongeluk, verdriet. Ze komen ongevraagd, vanzelf op onze weg. Of ze komen via de media die leven van een geweldige hoeveelheid lijden, met alle kans op zappen en onverschilligheid.
In dit uur van verinnerlijking, in deze innerlijke stilte die we nu willen delen, nodigen we u uit u te verbinden met het lijden dichtbij en met dat verre vreemde lijden, en er bij te waken.
Als teken van onze bereidheid te waken bij het leed van mensen dichtbij of veraf, nodig ik u uit om een kaarsje aan te steken en het in het kruis te plaatsen.
Lijdensverhaal Johannesevangelie (gezongen)
Lied: Het lied van de Mensenzoon
Lijdensverhaal: Hof van Olijven/Jezus voor Annas en Kajafas
Lied: Psalm 130
Lijdensverhaal: Jezus voor Pilatus/Geseling en bespotting/Veroordeling
Lied: Wie als een god wil leven hier op aarde…
Lijdensverhaal: Kruisweg en kruisiging/Dood van Jezus
Stilte
Overweging bij het lijdensverhaal
We hebben het lijdensverhaal gehoord: de pijn, verlorenheid, verlatenheid en sterven van een mens. Het gebeurt elke dag. Met andere mensen. Wat is dan goed aan Goede Vrijdag, als dit verhaal elke dag gebeurt?
Dat het leven pijn doet, verdraagt niet veel uitleg. Iemand verliezen, een relatie kapot zien gaan, zorgen om gezondheid, armoede, angst om levensbehoud: veel uitleg kunnen we er niet aan geven. Alleen erkennen dat het gebeurt. Al die goede raad van mensen, zelfs goedbedoeld, kan de pijn soms nog een beetje zwaarder maken.
Het enige wat wel helpt, het enige wat wel adem geeft, is erbij blijven, bij die pijn. Zoals er iemand moet zijn als het leven grote vreugde schenkt, zo moet er ook iemand zijn als het leven pijn doet. Iemand die voor de zoveelste keer luistert. Iemand die boodschappen doet, of eten maakt. Iemand die een hand op je schouder legt. Het is niet veel, het is zoveel.
Veel of weinig bestaat niet, als het over het leven zelf gaat. Het kleine kan soms heel groot zijn, zowel in de wanhoop als in de vreugde. Of het nu iemand is die naar je glimlacht, of iemand die medicijnen en tenten meebrengt om de materiële nood te lenigen, het is telkens weer de ontdekking dat, samen gedagen, het leven nieuwe kracht kan vinden. Waar? Soms direct in zichzelf. Daar waar het pijn deed, komt nu rust. Daar waar wanhoop was, komt, voorzichtig, nieuwe kracht.
Alsof leven dàt ten diepste is: bron. Een bron groter dan alle verlies. Groter dan alle pijn. Is het dat wat de leerlingen beginnen te beseffen op Pasen? Dat het leven een bron is die niet ophoudt, ook niet bij de diepste pijn? Ook niet bij de dood?
Daarom is Goede Vrijdag goed:
Omwille van die bron van kracht in elk van ons.
Omwille van het wonder dat we die bron bij elkaar kunnen aanslaan.
Omwille van de gave dat het leven hoop is.
Omwille van de gave dat het leven verbondenheid is. Veronica, Simon van Cyrene, Johannes, Maria, Maria Magdalena, Nicodemus.
Omwille van de gave dat het leven ten diepste misschien, onder alle pijn en lijden, verrijzenis is. Misschien, wie zal het zeggen, veel uitleg hebben we niet. We hebben alleen onszelf en elkaar. En dat is al zo oneindig veel.
Uitnodiging tot inbreng
In de her-inner-ing aan Jezus’ lijden en kruisdood, hebben we het leed van zovele mensen neergelegd, als een vlam, waarbij we willen waken.
Het lijden draagt een naam.
Voor wie dat wenst, geven we nu de micro rond, om dit lijden uit te spreken en te benoemen.
We willen bij het lijden dat elkeen meedraagt een moment stil blijven.
Gebed
Al dit uitgesproken lijden
en al het onbenoemde, verborgen lijden
leggen wij neer in deze gemeenschap
Wij mensen, wankel, angstig en beperkt
proberen daglicht te zijn voor mekaar.
Als deelgenoot, als toeverlaat
trouw in aandacht en nabijheid
erkennen wij het lijden
Geef ons een hand
om vast te houden wie geen hand in handen heeft
geef ons een stem
om te roepen voor wie geen stem heeft
geef ons kracht en zachtheid
om te zorgen voor wie zelfs geen morgen heeft.
Zo zouden we willen leven
Zingen we dit uit in: Het lied van alle dagen…
Bloemen bij het kruis en communie
Iemand moet waken,
iemand moet het perspectief van hoop open houden,
iemand moet dat perspectief zijn.
Laten we een bloesemtak neerleggen op het kruis.
Een machteloos gebaar waarmee we het lijden erkennen
en hoop op toekomst en bevrijding uitspreken.
(bloesems neerleggen)
We willen ook mensen nabij blijven,
aanwezig zijn, kwetsbaar, het duister in.
Hiervan gaf Jezus ons de avond voor zijn lijden en sterven een teken.
Hij deelde zichzelf uit in gebroken brood.
Moge het eten van dit brood ons de kracht geven om deelgenoot van noodlijdende mensen te worden en in communio met Hem en elkaar te leven.
Gebed
Gij die liefde zijt, diep als de zee, flitsend als weerlicht, sterker dan de dood, laat niet verloren gaan één mensenkind.
Gij die geen naam vergeet, geen mens veracht, laat niet de dood die alles scheidt en leeg maakt, laat niet de tweede dood over ons komen.
Omdat Gij het zijt, groter dan ons hart, die mij hebt gezien eer ik werd geboren.
Gij die vreugde schept in mensen,
Gij die het woord gesproken hebt dat onze ziel vervult, laat ons niet leeg en verloren en zonder uitzicht, doe ons open gaan voor het visioen van vrede dat sinds mensenheugenis ons roept.
Omdat Gij het zijt, groter dan ons hart, die mij hebt gezien eer ik werd geboren.
Slotlied: Groter dan ons hart…