Zondagviering 19 september 2021
Eerste viering in een reeks van 3 rond het thema vrede

– Vlaamse Vredesweek 2021 1/3
– Vastberaden uitzicht op vrede
– Zalig de vredemakers 

WELKOM

Goede morgen allemaal, ook jullie die thuis meevolgen. Een bijzonder welkom aan bezoekers en aan Raf Lust, coördinator van het Space for Grace-project van het IPB, het interdiocesaan Pastoraal Beraad.
Space for Grace kent een lange voorgeschiedenis. Het begon met een onderzoek in 2014 naar levende geloofsgemeenschappen. Vervolgens werd Dominicus uitgenodigd om op een studiedag in Leuven haar werking voor te vertellen.
In 2019 startte het IPB -in samenwerking met verschillende partners- een innovatieplatform om de vitaliteit van lokale geloofsgemeenschappen inhoudelijk én financieel te ondersteunen. We zijn dankbaar dat één van de projecten die wij indienden aanvaard werd waardoor we onze communicatie professioneler kunnen uitbouwen. De coronacrisis deed ons sterker dan voorheen beseffen hoe belangrijk goede communicatiemiddelen zijn om verbondenheid te realiseren. Raf bezoekt per fiets en openbaar vervoer verschillende projecten in Vlaanderen.
Vandaag mogen wij uw gastvrouw/gastheer zijn…alhoewel… niet wij nodigen uit… Jezus zelf blijft ons uitnodigen tot verbondenheid, tot samenkomen om hem te gedenken en Hem te beluisteren met oren en ogen van vandaag.
We zeggen ‘ja’ op Zijn uitnodiging en verzamelen ons onder het licht van de paaskaars

AANSTEKEN PAASKAARS EN OPENINGSGEBED

Goede God,
Gij die ons bij naam kent,
Gij die onze moed en kwetsbaarheid ziet,
Gij die ons vredesverlangen kent,
Laat uw licht schijnen over dit samenzijn
Wees aanwezig in ons bidden en zingen
Maak ons tot Uw vredes-gemeente.

Openingslied: DIT HUIS VOL MENSEN

Dit huis vol mensen weet Jij wie het zijn?
Ik mag het hopen?
Heb Jij ons geteld, ken Jij ons bij name?
Dan ben je de enige (x3)

tekst: Huub Oosterhuis; muziek: Antoine Oomen

Overmorgen, op de Internationale dag van de vrede, start de Vlaamse Vredesweek. Op 2 oktober, -de internationale dag van de geweldloosheid-loopt de vredesweek af. We vieren en bidden drie zondagen in verbondenheid met die Vlaamse Vredesweek.

Vandaag staan teksten van Etty Hillesum en Mattheus centraal. Volgende week is een meditatieve viering voorzien en op 3 oktober houden we de spiritualiteit van de Vredesweek vast nav de gedenkdag van het overlijden van Franciscus Van Assisi. Die dag sluiten we aan bij de Gentse dag van de Levenschouwingen en houden we opendeur tijdens de zondagviering met gelijklopend kinderopvang en een programma voor kinderen uit de lagere school.

WOORDDIENST

tekst Etty Hillesum
“Mijn God, dit tijdperk is te hard voor broze mensen als ik ben. Ik weet ook, dat er hierna weer een ander tijdperk komen zal, dat humaan zal zijn. Ik wil zo graag blijven leven om al de menselijkheid, die ik in me bewaar, ondanks alles wat ik dagelijks meemaak, over te dragen in dat nieuwe tijdperk. Dat is ook het enige, waardoor we de nieuwe tijd kunnen voorbereiden. En ergens ben ik zó licht vanbinnen, zo zonder enige verbittering en heb zoveel kracht en liefde in me. Ik wil zo graag blijven leven om de nieuwe tijd te helpen voorbereiden en om dat onverwoestbare in mij behouden over te dragen naar de nieuwe tijd, die zeker zal komen, ze groeit immers al in mij, iedere dag, ik voel het toch?”

INBRENG

Dit tijdperk is te hard voor broze mensen… een zin die me raakt . Want ik herken dit gevoel bij heel veel mensen vandaag. En ook bij mezelf. Wat kunnen we doen tegen al dat grote dat ons bedreigt in ons bestaan of in dat van onze kinderen en kleinkinderen, onze wereld? Klimaatcrisis, economische crisis, gezondheidscrisis, toenemend onveiligheidsgevoel en polarisering tussen mensen….. wat kan mislopen is zo enorm dat wij erdoor lijken verpletterd te worden. Het weerwerk dat wij kunnen leveren lijkt zo miniem, zo onvoldoende om het tij te doen keren om naar een nieuwe, humaner en leefbare wereld te komen.

Onmiddellijk daarna komt het volgende zinnetje: Ik weet dat er hierna een beter wereld zal komen. Een geloof en hoop die diep verankerd zit in Etty Hillesum , maar ook in de zovelen die zich elke dag blijven inzetten, zich niet laten ontmoedigen, die gist in het deeg willen zijn, kernen waar soms op minieme schaal verandering begint. Die het grote niet te lijf gaan, maar zich concentreren op hier en nu en wat zij kunnen, wat zij te bieden hebben. (denk bv aan de man in Cambodja…

Vanwaar komt dit geloof, deze hoop die mensen in beweging zet? We zijn er niet helemaal uitgeraakt tijdens onze voorbereiding. Dingen die zeker meespelen zijn: de voorbeelden die je in je opvoeding krijgt; toevallige ontmoetingen die dingen losmaken, een boek of film of een voordracht; je eigen karakter, je religiositeit, je reactie op onrechtvaardige situaties.

Maar een ding is zeker: je moet geraakt worden, ergens moet er iets dat binnen in je zit zo wakker geschud worden dat je in actie schiet, of op zijn minst de hoop en het geloof dat het anders kan niet verliest zoals bij Etty het geval was.
Bij haar, en bij veel mensen is de verbondenheid met God, het transcendente, het volkomen andere of hoe je dit ook invult, zo’n raakpunt. Etty Hillesum spreekt ook altijd tegen de God in haar: het is niet iets dat van buiten opgelegd wordt, neen, het is iets heel eigen, het maakt deel uit van wie je bent. En zo’n houding van ik kan niet anders, als ik het niet doe, wie zal het dan doen …komt vanuit dat raakpunt dat je als vanzelfsprekend richt op de andere, op wat jij denkt dat jij voor hen kan doen.
Je hoeft daarom niet gelovig te zijn, zo’n geraaktheid zag ik ook bij mensen die geen religieuze duiding geven aan hun engagement. Maar voor ons Christenen is de oproep om mee te werken aan een betere wereld, is “Ik zal er zijn” een belofte en een aansporing om er ook te zijn voor elkaar.

Het is niet makkelijk om in je eentje die geraaktheid gestalte te geven. En te blijven volhouden. Je hebt anderen nodig die zich samen met jou verbinden in een groter geheel. En als gelovige denk ik dan aan de belofte “ Waar twee of drie in mijn naam aanwezig zijn, daar ben ik in hun midden.”

Als gelovige voedsel halen door samen te komen, door te luisteren, door te zingen verbindt ons telkens weer met dit raakpunt in ons, en verbindt ons met God, met hetgeen ons overstijgt, houdt ons wakker, helpt ons elkaar te bemoedigen en te stimuleren om te blijven geloven en werken aan een betere wereld voor iedereen.
En als doen onmogelijk is, om te blijven hopen en geloven dat het eens zal kunnen. Hopelijk met zoveel liefde en kracht en licht als Etty eens ervaren heeft. Ze heeft het zelf niet overleefd, maar dankzij haar dagboeken zijn haar geloof en hoop en inzicht een mooi cadeau voor ons geworden.

En laat ons zingen dat we, zoals zij, de onrust kunnen bannen, rust kunnen vinden door ons veilig en geborgen te voelen in de grote adem van wat leeft.

Lied – KLEIN LEERGEBED

Geef mij vrede zet mij open
giet de onrust uit mij leeg
dat de adem mij verovert
grote adem van wat leeft.

Geef mij vrede laat mij stromen
samen met wat stromen moet
laat uw grote schoonheid komen
leer mij zeggen: het is goed

tekst: Guido Van Hercke; muziek: Mark Joly

INBRENG

We beluisterden hoe Ingrid geraakt werd door de tekst van Etty Hillesum en hoe die gedachte haar streven naar vrede en gerechtigheid voedt.
Het gezongen gebed van Guido sluit daar mooi bij aan.
We beluisteren nu de zaligsprekingen, een passage uit het evangelie van Mattheus

Mt 5,3-12
3² Gelukkig die arm van geest zijn, want hun behoort het koninkrijk der hemelen.
4 Gelukkig die verdriet hebben, want zij zullen getroost worden.
5 Gelukkig die zachtmoedig zijn, want zij zullen het land erven.
6 Gelukkig die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid, want zij zullen verzadigd worden.
7 Gelukkig die barmhartig zijn, want zij zullen barmhartigheid ondervinden.
8 Gelukkig die zuiver van hart zijn, want zij zullen God zien.
9 Gelukkig die vrede brengen, want zij zullen kinderen van God genoemd worden.
10 Gelukkig die vervolgd worden vanwege de gerechtigheid, want hun behoort het koninkrijk der hemelen.
11 Gelukkig zijn jullie, als ze jullie uitschelden en vervolgen en je van allerlei kwaad betichten vanwege Mij.
12 Wees blij en juich, want in de hemel wacht jullie een rijke beloning. Zo hebben ze immers de profeten vóór jullie vervolgd.

(vrij naar Abel -Achtergronden van Bijbel en Leerplan’ – zie Thomassite KUL)
“Zalig die vrede brengen, want zij zullen kinderen van God genoemd worden. ‘Zalig’ kunnen we best begrijpen als: ” je bent op de goede weg, een weg die leidt naar het volle leven. Je staat er goed voor als je zo doorgaat.”
Jezus spreekt hier profetisch: “Nu ik in uw midden ben, komt er een einde aan jullie beklagenswaardige situatie van armoede, droefheid, honger en dorst. Het kan en zal verkeren. Er komt troost en verzadiging.”
Hetzelfde vast toekomstvertrouwen als wat we hoorden bij Etty Hillesum

De zaligsprekingen zijn een ouverture op de Bergrede, ahw de grondwet voor christenen. Die zaligsprekingen beklemtonen de innerlijke kenmerken of voorwaarden om Gods droom met deze wereld te realiseren. Ze beschrijven de spirituele houding van wie Jezus’ leerling wil zijn.

In een eerste reeks van drie zaligsprekingen somt Mattheüs verticale deugden op. Ze roepen op tot een authentieke radicale openheid tav het mysterie van leven en dood dat we God mogen noemen: Zalig de armen van geest, de treurenden, de zachtmoedigen, zij die hongeren en dorsten naar gerechtigheid.
Daarop volgt een drietal ‘horizontale deugden’: hoe leerlingen van Jezus zich verhouden tegenover medemensen: barmhartigen, de zuiveren van hart, de mensen die vrede maken.
Wanneer mensen zich inspannen om gerechtig te zijn tegenover God (eerste reeks deugden) en medemensen (tweede reeks) stoten zij onvermijdelijk op onbegrip, weerstand en conflict. Daarom spreekt Mattheüs op het einde van zijn reeks zaligsprekingen over het onvermijdelijke kruis: “zalig die vervolgd worden om de gerechtigheid. Zalig zijt gij, wanneer men u beschimpt en lasterlijk van alle kwaad beschuldigt…”.

In de zaligspreking over vrede gaat het uitdrukkelijk over de bewerkers van vrede, de vredemakers. Je kan dat verstaan als “vredelievenden” of als “vredestichters”.
Als je de brieven van Paulus leest is vredelievendheid in christelijke catechese een positieve deugd. Maar de Jezus van Mattheus prijst deze houding niet als de goede weg. Hij heeft het niet begrepen op lamme-goedzak-mensen die narigheid willen vermijden, die schipperen en draaien tot er geen enkel hard woord meer kan en mag vallen. De Jezus van Mattheus verdraagt niet dat de oude versleten en verstelde ‘mantel der liefde’ telkens weer als dek-mantel van wrijvingen wordt ingezet. Hij looft nooit mensen die tam of non-assertief zijn of die beate rust boven discussie verkiezen.
Mattheus heeft het evenmin voor keiharde vredestichters die zelfgenoegzaam, grimmig en bitsig met hardheid en desnoods met wapen- of ander geweld aan anderen rust, orde en veiligheid opleggen. Hij heeft geen waardering voor mensen die brutaal aan anderen een zogenoemde vrede aanpraten en dicteren, maar tegelijk een machts-status-quo in stand houden. Vrede dwing je niet af met tanks en geweld.
Mattheüs schrijft met nuance: ‘Zalig de bewerkers van vrede’. Wie al eens een vrijmoedig verwijt in de richting van zijn medemens stuurt, wordt bij Mattheus niet uitgesloten. De jood Mattheus kent wellicht de spreuk uit het gelijknamige Bijbelboek ‘Wie met bedrog knipoogt, brengt bitterheid bij de mensen teweeg; maar wie openlijk een verwijt toestuurt, bewerkt vrede’ (Spreuken 10,10)

‘Zalig zij die vrede maken. Zij zullen kinderen van God genoemd worden’. Dat zijn mensen die geschiedenis maken. Niet zij die hun macht laten gelden of alsmaar gelijk willen krijgen, maar zij die zoeken naar verzoening, die willen vergeven, die bruggen bouwen, die de minste willen zijn en genade boven recht laten gelden.
Misschien denk je spontaan aan grote namen: Ghandi, Jeanne DeVos, Desmond Tutu. Maar er zijn vooral de vele kleine ongekenden dichtbij en veraf die soms met gevaar voor eigen leven volhouden om vrede te maken – denk maar aan die Cambodjaanse man waarover Ingrid het had.
—
Zo’n bijbeltekst en -commentaar nuanceert en inspireert om streven naar vrede en gerechtigheid vol te houden.
Het valt op dat je andere ogen krijgt wanneer je je Gods droom over vredevol samenleven eigen maakt. Aandacht en mededogen voor het nabije maakt ons tot nieuwe mensen. De kleine goedheid die we mogen ervaren en die we anderen gunnen is een prelude op de realisatie van Gods droom. Bijbels gesproken werkt Gods Geest in mensen door, ook vandaag.
Zingen we om die nieuwe ogen die in staat zijn om het nieuwe te zien.

Lied – BLIJF NIET STAREN

Blijf niet staren op wat vroeger was.
Sta niet stil in het verleden.
Ik, zegt Hij, ga iets nieuws beginnen
het is al begonnen, merk je het niet?

Blijf niet staren op wat vroeger was.
Sta niet stil in het verleden.
Ik, zegt Hij, ga iets nieuws beginnen
het is al begonnen, merk je het niet?

Blijf niet staren op wat vroeger was.
Sta niet stil in het verleden.
Ik, zegt Hij, ga iets nieuws beginnen
het is al begonnen, merk je het niet?

tekst: Huub Oosterhuis; muziek: Bernard Huijbers

INBRENG GEMEENSCHAP
Vraag: Welke bron inspireert jou tot vrede en rechtvaardigheid? Welke ervaring, tekst, boek, persoon, – geeft jou stuwkracht voor vrede en gerechtigheid?

INLEIDING TAFELGEBED

Hier aan tafel gaan is niet zomaar een gebeuren. Elke week opnieuw is dit een samenballing van wat we hier mochten horen van elkaar. Van hoe Jezus van Nazareth ons tot voorbeeld geworden is, ons raakt , ons oproept om zo te leven dat we bruggenbouwers worden van vrede. En in die oproep zijn we verbonden, niet alleen met hen die hier zijn, maar ook met allen uit onze gemeenschap die er vandaag niet kunnen bij zijn. Ook met hen, waar ook ter wereld die hunkeren naar Vrede en hen die aan Vrede werken. Voor hen steken we het solidariteitskaarsje aan.
En we denken en danken ook al die ons voorgingen, die ons liefhadden, en die wij nog steeds graag zien, zelfs al zijn ze er niet meer. Ze leven voort in ons, wij zetten hun vredeswerk verder.

Lied – Tafelgebed – NIEMAND HEEFT U OOIT GEZIEN

Niemand heeft U ooit gezien,
Liefde is uw naam.
Brood des levens heet die knecht
die uw kind genoemd wordt,
Jezus, kind uit Nazareth.
Liefde, zegt Gij, is te doen.
Werk in ons, dat wij U doen.
Licht ons op, dat wij U zien.
Dat wij leven wat geleefd moet.
Dat wij doen wat moet gedaan:
recht voor ieder mensenkind.
Brood voor ieder kind van mensen.
Vrede, en een nieuwe wereld.
En de dood zal niet meer zijn

tekst: Huub Oosterhuis; muziek: Antoine Oomen

INSTELLINGSWOORDEN

Op de avond voor zijn lijden en dood nam hij brood in handen, zegende het, sprak het dankgebed uit en brak het om uit te delen: Neem en eet, dit is mijn lichaam, uitgedeeld voor u.
Hij nam ook de beker met wijn zegende die en gaf hem rond: Neem en drink dit is mijn bloed, vergoten voor u.
Blijf dit danken, breken en delen doen om mij te gedenken.

Moge het delen van dit brood en deze beker ons sterken in de hoop dat een nieuwe vredevolle wereld komen zal waar brood en recht en liefde is, genoeg voor allen.

We bidden tot de Grote Adem, de Grote Schoonheid, tot God, mysterie van leven en dood. Naar Jezus’ voorbeeld mogen we die ook Onze Vader noemen.

ONZE VADER

VREDESWENS

Vrede wordt ons in de Bijbel steeds toegezegd. Het is het resultaat van ons doen en laten, maar niet alleen van onszelf. In dat vredesverlangen
zijn we verbonden met allen, en met Hem die ons deze Vrede van harte toewenst.
Geven we elkaar een teken dat ook wij elkaar deze vrede van harte toewensen. Vrede die ons vrij maakt, vrede die een geschenk wordt voor allen.

COMMUNIE

Inleiding op Amazing Grace
We zijn gesterkt in ons vredesverlangen en klaar om die vrede waar te maken.
Raf Lust, onze gast, stelde voor om al zijn projectbezoeken met elkaar te verbinden door overal het lied Amazing Grace te zingen. Voor onze gemeenschap is het ongewoon om in een vreemde taal te zingen maar Guido bood spontaan aan om die zang voor zich te nemen. Je vindt de tekst op het blaadje. Wie wil kan gerust meezingen, want samenzang behoort nu eenmaal tot ons DNA.

Amazing Grace, onvoorstelbare genade valt ons ten deel.

Slotlied – AMAZING GRACE

Amazing grace (how sweet the sound)
that saved a wretch like me!
I once was lost, but now I am found,
Was blind, but now I see.

‘Twas grace that taught my heart to fear,
and grace my fears relieved;
how precious did that grace appear,
the hour I first believed!

Through many dangers, toils and snares,
I have already come;
’twas grace has brought me safe thus far,
and grace will lead me home.

The Lord has promised good to me,
His word my hope secures;
He will my shield and portion be,
as long as life endures.

Yes, when this flesh and heart shall fail,
and mortal life shall cease;
I shall possess, within the veil,
a life of joy and peace.

The earth shall soon dissolve like snow,
the sun forbear to shine;
but God, who call’d me here below,
will be forever mine.

 

Blijf verbonden met de gemeenschap van Dominicus Gent:
via de nieuwsbrieven: https://www.dominicusgent.be/nieuwsbrief/
via Facebook ( https://www.facebook.com/Dominicus-Gent-324436994242688/)
Abonneer u nu op ons Youtube-kanaal ( https://www.youtube.com/channel/UCBCXMCRb0cNw8Dd3tMc9elQ)

Indien u meent dat voor een bepaald object het auteursrecht van de auteur of zijn/haar erfgenamen, of het recht op afbeelding geschonden werd, neem dan contact op met ons zodat de situatie kan worden rechtgezet.